διαβήτης

 

Ο διαβήτης τύπου 2 παρουσιάζεται σε άτομα ηλικίας άνω των 40 ετών. Η θεραπεία πρώτης γραμμής περιλαμβάνει τη σωστή διατροφή, τον έλεγχο του βάρους και τη σωματική άσκηση. Σε περίπτωση που η ποσότητα γλυκόζης στο αίμα εξακολουθεί να παραμένει σε υψηλά επίπεδα, παρά τη λήψη των

προαναφερόμενων μέτρων, συνίσταται η λήψη φαρμάκων προκειμένου να μειωθεί. Περαιτέρω θεραπείες αποτελούν οι ενέσεις ινσουλίνης, η μείωση της αρτηριακής πίεσης, αν εμφανίζεται υψηλή,η μείωση των υψηλών επιπέδων χοληστερόλης, καθώς και άλλα μέτρα για τη μείωση του κινδύνου επιπλοκών.

Τι είναι ο διαβήτης;

Ο σακχαρώδης διαβήτης (στο εξής ονομάζεται απλά διαβήτης) παρουσιάζεται όταν η συγκέντρωση γλυκόζης (σακχάρου) στο αίμα αυξάνεται περισσότερο από το φυσιολογικό. Οι κύριοι τύποι διαβήτη είναι δύο, ο διαβήτης τύπου 1 και ο διαβήτης τύπου 2.

Κατανοώντας τη γλυκόζη αίματος και την ινσουλίνη

Οι διάφορες τροφές, αφού καταναλωθούν, διαλύονται στο έντερο σε σάκχαρα. Το κύριο σάκχαρο, το οποίο περνά μέσα από το τοίχωμα του εντέρου στην κυκλοφορία του αίματος, ονομάζεται γλυκόζη. Όμως, τα επίπεδα γλυκόζης στο αίμα δεν θα πρέπει να είναι υψηλότερα ή χαμηλότερα του φυσιολογικού, προκειμένου τα άτομα να είναι υγιή.

Eπομένως, όταν το επίπεδο της γλυκόζης αρχίζει να ανεβαίνει (μετά το φαγητό), το επίπεδο της ορμόνης ινσουλίνης θα πρέπει ομοίως να αυξηθεί. Η ινσουλίνη δρα στα κύτταρα του σώματος βοηθώντας στην πρόσληψη της γλυκόζης από το αίμα. Ένα μέρος της γλυκόζης χρησιμοποιείται από τα κύτταρα για ενέργεια, ενώ το υπόλοιπο μετατρέπεται σε γλυκογόνο ή λίπος (που πρόκειται για τις αποθήκες ενέργειας). Όταν το επίπεδο γλυκόζης στο αίμα αρχίζει να πέφτει (μεταξύ των γευμάτων), το επίπεδο της ινσουλίνης μειώνεται. Ένα μέρος του γλυκογόνου ή του λίπους μετατρέπεται και πάλι σε γλυκόζη για να απελευθερωθεί από τα κύτταρα του σώματος στο αίμα.

Η ινσουλίνη είναι ορμόνη, η οποία παράγεται από κύτταρα που ονομάζονται βήτα κύτταρα, τα οποία με τη σειρά τους αποτελούν μέρος των νησιδιακών κυττάρων του παγκρέατος. Οι ορμόνες είναι χημικές ουσίες, οι οποίες κυκλοφορούν στο αίμα και δρουν σε διάφορα μέρη του σώματος.

Τι είναι ο διαβήτης τύπου 2;

Η ασθένεια και τα συμπτώματα του διαβήτη τύπου 2 τείνουν να αναπτύσσονται σταδιακά (στη διάρκεια εβδομάδων ή μηνών), διότι στο συγκεκριμένο τύπο εξακολουθεί η παραγωγή της ινσουλίνης (αντίθετα με το διαβήτη τύπου 1). Ωστόσο, η ανάπτυξή του οφείλεται στα εξής:

Η παραγωγή ινσουλίνης δεν επαρκεί για τις ανάγκες του σώματος, ή Τα κύτταρα του σώματος δεν χρησιμοποιούν σωστά την ινσουλίνη, φαινόμενο που ονομάζεται «ανθεκτικότητα στην ινσουλίνη». Συγκεκριμένα, τα κύτταρα του σώματος καθίστανται ανθεκτικά στα φυσιολογικά επίπεδα ινσουλίνης, δηλαδή χρειάζεται μεγαλύτερη ποσότητα ινσουλίνης για να διατηρηθεί το επίπεδο της γλυκόζης του αίματος χαμηλά, ή Συνδυασμός των ανωτέρω δύο αιτίων. Σημειώνεται ότι ο διαβήτης τύπου 2 αποτελεί πιο κοινό τύπο διαβήτη από το διαβήτη τύπου 1.

Τι είναι ο διαβήτης τύπου 1;

Ο διαβήτης τύπου 1 χαρακτηρίζεται από τη διακοπή των βήτα κυττάρων του παγκρέατος της παραγωγής ινσουλίνης, με αποτέλεσμα το επίπεδο της ορμόνης στο αίμα να ελαχιστοποιείται. Έτσι, τόσο η ασθένεια όσο και τα συμπτώματα αναπτύσσονται με ταχύτατους ρυθμούς (στη διάρκεια ημερών ή εβδομάδων). Ο διαβήτης τύπου 1, παλαιότερα αποκαλούμενος νεανικός ή ινσουλινοεξαρτώμενος διαβήτης, εμφανίζεται κατά κύριο λόγο σε παιδιά ή νεαρούς ενήλικες και
αντιμετωπίζεται με τη χορήγηση ενέσιμης ινσουλίνης και δίαιτας.

Ποιοι προσβάλλονται από διαβήτη τύπου 2;

Ο διαβήτης τύπου 2, αποκαλούμενος και διαβήτης των ενηλίκων ή μη ινσουλινοεξαρτώμενος διαβήτης, εμφανίζεται κυρίως σε άτομα άνω των 40 ετών (ενδέχεται όμως να εμφανιστεί και σε νεότερους). Στο Ηνωμένο Βασίλειο, περίπου ένα στα είκοσι άτομα ηλικίας άνω των 65 ετών και περίπου ένα στα πέντε άτομα άνω των 85 ετών πάσχουν από διαβήτη. Επίσης, ο διαβήτης τύπου 2 εμφανίζεται ολοένα και συχνότερα σε παιδιά και νέους.

Ο αριθμός των ατόμων που πάσχουν από διαβήτη τύπου 2 στο Ηνωμένο Βασίλειο αυξάνεται διαρκώς, καθώς παρουσιάζεται συνήθως σε άτομα που θεωρούνται υπέρβαρα ή παχύσαρκα. Επιπλέον, θεωρείται ότι πρόκειται για κληρονομική νόσο. Ο διαβήτης τύπου 2, υπολογίζεται ότι παρουσιάζεται σχεδόν πέντε φορές συχνότερα σε άτομα της Νότιας Ασίας, της Αφρικής και της Καραϊβικής (συνήθως σε άτομα ηλικίας κάτω των 40 ετών σε αυτή την ομάδα), ενώ υπολογίζεται ότι υπάρχουν περίπου 750.000 άτομα στο Ηνωμένο Βασίλειο που πάσχουν από διαβήτη και δεν τους έχει διαγνωσθεί η πάθηση.

Άλλοι παράγοντες κινδύνου για το διαβήτη τύπου 2 περιλαμβάνουν:

Τη συγγένεια πρώτου βαθμού με άτομο που πάσχει από διαβήτη τύπου 2 (δηλαδή, γονέα, αδελφό ή αδελφή, τέκνο).
• Τα υπέρβαρα ή παχύσαρκα άτομα.
• Τη μέτρηση της περιφέρειας της μέσης, η οποία δεν πρέπει να ξεπερνά τα 80 εκ. για τη γυναίκα και τα 94 εκ. για τον άνδρα.
• Τη διαταραγμένη ανοχή στη γλυκόζη (κατάσταση κατά την οποία τα επίπεδα της γλυκόζης στο αίμα βρίσκονται υψηλότερα των φυσιολογικών, όχι όμως αρκετά υψηλά ώστε να θεωρείται διαβήτης).
• Την εμφάνιση διαβήτη ή διαταραγμένης ανοχής στη γλυκόζη κατά την διάρκεια της εγκυμοσύνης.

Ποια είναι τα συμπτώματα του διαβήτη τύπου 2;

Τα συμπτώματα του διαβήτη τύπου 2 εμφανίζονται βαθμιαία, αρχικά δε ενδέχεται να είναι αρκετά ασαφή, όπως αναφέρεται και παραπάνω. Πολλά άτομα πάσχουν από διαβήτη για μεγάλο χρονικό διάστημα πριν γίνει η διάγνωσή του.

Τα τέσσερα πιο κοινά συμπτώματα είναι τα εξής:

• Η συνεχής αίσθηση δίψας.
• Υπερβολική αποβολή ούρων.
• Η κόπωση.
• Η απώλεια βάρους.
• Η διαρροή γλυκόζης στα ούρα που αυξάνει την αποβολή υγρών μέσω των νεφρών οδηγεί στην υπερβολική αποβολή ούρων και την αίσθηση δίψας.

Ωστόσο, καθώς τα συμπτώματα εξελίσσονται σταδιακά, η αίσθηση δίψας και η κόπωση ίσως διαφύγουν της προσοχής του ασθενή για μεγάλο χρονικό διάστημα. Κάποια άτομα αναπτύσσουν επίσης, θολή όραση και συχνές λοιμώξεις, όπως για παράδειγμα υποτροπιάζουσα στοματίτιδα. Σε κάθε περίπτωση, τα άτομα που πάσχουν από διαβήτη τύπου 2, ενδέχεται να μην παρουσιάζουν συμπτώματα, όταν το επίπεδο γλυκόζης στο αίμα τους δεν είναι ιδιαίτερα υψηλό, χωρίς αυτό να
σημαίνει ότι δεν απαιτείται θεραπεία για τη μείωση του κινδύνου ανάπτυξης επιπλοκών.

Με ποιον τρόπο γίνεται η διάγνωση του διαβήτη;

Η δοκιμασία ράβδου μέτρησης μπορεί να ανιχνεύσει τη γλυκόζη σε ένα δείγμα ούρων, παρότι αυτό δεν αρκεί για τη διάγνωση του διαβήτη. Αντίθετα, η εξέταση αίματος ανιχνεύει το επίπεδο της γλυκόζης στο αίμα και εάν αυτό εμφανισθεί υψηλό, η επιβεβαίωση της νόσου του διαβήτη είναι ασφαλής. Σε μερικές περιπτώσεις, ενδέχεται να ζητηθεί από τον ασθενή η λήψη δύο δειγμάτων αίματος, καθώς και να μην έχει καταναλώσει τρόφιμα ή ποτά, πλην νερού, από τα μεσάνυχτα έως τη στιγμή της εξέτασης. Ωστόσο, η διάγνωση του διαβήτη πραγματοποιείται πολλές φορές στη διάρκεια των τυπικών εξετάσεων ή κατά την εξέταση άλλης ιατρικής πάθησης.

Με ποιον τρόπο γίνεται η διάγνωση του διαβήτη;

Η δοκιμασία ράβδου μέτρησης μπορεί να ανιχνεύσει τη γλυκόζη σε ένα δείγμα ούρων, παρότι αυτό δεν αρκεί για τη διάγνωση του διαβήτη. Αντίθετα, η εξέταση αίματος ανιχνεύει το επίπεδο της γλυκόζης στο αίμα και εάν αυτό εμφανισθεί υψηλό, η επιβεβαίωση της νόσου του διαβήτη είναι ασφαλής. Σε μερικές περιπτώσεις, ενδέχεται να ζητηθεί από τον ασθενή η λήψη δύο δειγμάτων αίματος, καθώς και να μην έχει καταναλώσει τρόφιμα ή ποτά, πλην νερού, από τα μεσάνυχτα έως τη στιγμή της εξέτασης. Ωστόσο, η διάγνωση του διαβήτη πραγματοποιείται πολλές φορές στη διάρκεια των τυπικών εξετάσεων ή κατά την εξέταση άλλης ιατρικής πάθησης.

Ποιες είναι οι πιθανές επιπλοκές του διαβήτη;

Βραχυπρόθεσμες επιπλοκές – ιδιαίτερα υψηλό επίπεδο γλυκόζης στο αίμα

Οι βραχυπρόθεσμες επιπλοκές δεν είναι κοινές στο διαβήτη τύπου 2, αλλά στο διαβήτη τύπου 1 όταν δεν ακολουθείται θεραπεία και το επίπεδο γλυκόζης αυξάνεται ταχέως. Ενίοτε παρουσιάζεται πολύ υψηλό επίπεδο γλυκόζης και σε άτομα με διαβήτη τύπου 2, τα οποία όμως ακολουθούν θεραπεία. Τα υψηλά επίπεδα γλυκόζης στο αίμα προκαλούν αφυδάτωση, υπνηλία και σοβαρές ασθένειες, οι οποίες μπορεί να είναι έως και απειλητικές για τη ζωή του ατόμου.

Μακροπρόθεσμες επιπλοκές

Σε περιπτώσεις όπου το επίπεδο γλυκόζης στο αίμα παραμένει υψηλότερο ή λίγο υψηλότερο του φυσιολογικού για μεγάλο χρονικό διάστημα, αυτό πιθανόν να βλάψει βαθμιαία τα αιμοφόρα αγγεία και να οδηγήσει σε κάποια από τις παρακάτω επιπλοκές (αρκετά χρόνια μετά την έναρξη του διαβήτη):

Αθήρωμα (στένωση ή σκλήρυνση των αρτηριών), το οποίο μπορεί να προξενήσει σειρά προβλημάτων, όπως για παράδειγμα στηθάγχη, έμφραγμα, εγκεφαλικό επεισόδιο και διαταραχή στην κυκλοφορία.

Νεφρική βλάβη, η οποία κάποιες φορές εξελίσσεται σε νεφρική ανεπάρκεια.

Προβλήματα όρασης, τα οποία ενδέχεται να επηρεάσουν την ποιότητά της (αυτό οφείλεται σε βλάβη των μικρών αρτηριών του αμφιβληστροειδούς στο πίσω μέρος του οφθαλμού).

Βλάβη των νεύρων.
Προβλήματα των κάτω άκρων (οφείλονται στην κακή κυκλοφορία και στη βλάβη των νεύρων).
Ανικανότητα (και πάλι λόγω της κακής κυκλοφορίας και της βλάβης των νεύρων).
Άλλα σπάνια προβλήματα.

Ο τύπος και η σοβαρότητα των μακροχρόνιων επιπλοκών διαφέρουν κατά περίπτωση και είναι αδύνατο να αναλυθούν. Σε γενικές γραμμές, όσο πλησιέστερα στις φυσιολογικές τιμές ανιχνεύεται το επίπεδο γλυκόζης στο αίμα, τόσο μειώνεται ο κίνδυνος εμφάνισης επιπλοκών. Επίσης, ο κίνδυνος μειώνεται όταν αντιμετωπίζονται και άλλοι παράγοντες κινδύνου, όπως για παράδειγμα η υψηλή αρτηριακή πίεση.

Ποιοι είναι οι στόχοι της θεραπείας;

Ο διαβήτης είναι νόσος που δεν θεραπεύεται, ωστόσο μπορεί να αντιμετωπιστεί με επιτυχία. Σε περίπτωση που ένα υψηλό επίπεδο γλυκόζης στο αίμα μειωθεί σε φυσιολογικό ή σχεδόν φυσιολογικό επίπεδο, τα συμπτώματα απαλύνονται και ο ασθενής είναι πιθανό να αισθάνεται υγιής. Ο κίνδυνος επιπλοκών, όμως, παραμένει μακροπρόθεσμα, στην περίπτωση που το επίπεδο γλυκόζης στο αίμα εξακολουθεί να υφίσταται σε ελαφρώς υψηλό επίπεδο – έστω και αν δεν παρουσιάζονται συμπτώματα σε βραχυπρόθεσμο ορίζοντα. Σύμφωνα με μελέτες, τα άτομα που διατηρούν τον καλό έλεγχο της γλυκόζης εμφανίζουν λιγότερες επιπλοκές (π.χ. καρδιακές παθήσεις ή προβλήματα όρασης) σε σύγκριση με τα άτομα που έχουν μικρότερο έλεγχο του επιπέδου γλυκόζης τους.

Συμπερασματικά, οι κύριοι στόχοι της θεραπείας είναι:

• Η διατήρηση του επιπέδου γλυκόζης στο αίμα σε όσο το δυνατόν πιο φυσιολογικό επίπεδο.

• Η μείωση οποιουδήποτε άλλου παράγοντα κινδύνου, ο οποίος ενδεχομένως αυξήσει τον κίνδυνο εμφάνισης επιπλοκών, όπως για παράδειγμα η ελάττωση της αρτηριακής πίεσης, αν είναι υψηλή, προκειμένου να διατηρηθούν τα λιπίδια του αίματος (χοληστερόλη) σε χαμηλές τιμές.

• Η έγκαιρη ανίχνευση τυχόν επιπλοκών, ώστε η θεραπεία να αποτρέψει ή να καθυστερήσει την επιδείνωσή τους.

Επιπλοκές της θεραπείας

Η υπογλυκαιμία παρουσιάζεται όταν το επίπεδο της γλυκόζης μειώνεται πολύ, δηλαδή κάτω των 72mg/dl. Τα άτομα που πάσχουν από διαβήτη και λαμβάνουν ινσουλίνη ή/και αντιδιαβητικά δισκία διατρέχουν κίνδυνο υπογλυκαιμίας. Επιπλέον, η υπογλυκαιμία ενδέχεται να προκύψει εάν έγινε λήψη μεγάλης ποσότητας αντιδιαβητικού φαρμάκου, εάν καθυστέρησε ή χάθηκε κάποιο γεύμα ή σνακ, ή εάν ο ασθενής έλαβε μέρος σε μη προγραμματισμένη άσκηση ή σωματική δραστηριότητα.

Τα συμπτώματα της υπογλυκαιμίας περιλαμβάνουν: τρέμουλο, εφίδρωση, άγχος, θολή όραση, μούδιασμα στα χείλη, ωχρότητα, εναλλαγή διάθεσης, ζάλη ή σύγχυση. Για την αντιμετώπιση της υπογλυκαιμίας προτείνεται η κατανάλωση ζαχαρούχου ποτού ή γλυκού και στη συνέχεια αμυλούχου σνακ, όπως για παράδειγμα ενός σάντουιτς.

Σημείωση: Η υπογλυκαιμία δεν πρόκειται να συμβεί στην περίπτωση που το άτομο βρίσκεται σε θεραπεία με δίαιτα.

Στόχος Θεραπείας 1 – Διατήρηση του σακχάρου σε φυσιολογικά επίπεδα

Πως πραγματοποιείται ο έλεγχος του επιπέδου γλυκόζης στο αίμα;

Η εξέταση αίματος που χρησιμοποιείται για τον έλεγχο του επιπέδου γλυκόζης στο αίμα ονομάζεται γλυκοζυλιωμένη αιμοσφαιρίνη (HbA1c) και πραγματοποιείται κάθε 2-6 μήνες από γιατρό ή νοσηλευτικό προσωπικό.

H εξέταση HbA1c μετρά μέρος των ερυθρών αιμοσφαιρίων, τα οποία μεταφέρουν τη γλυκόζη. Με τον τρόπο αυτό καθορίζεται η μέση τιμή του επιπέδου γλυκόζης στο αίμα κατά τη διάρκεια των τελευταίων 1-3 μηνών.

Η θεραπεία στοχεύει στη μείωση της HbA1c κάτω από το επίπεδο-στόχο που συμφωνείται μεταξύ ασθενή και γιατρού, το οποίο συνήθως κυμαίνεται μεταξύ 6,5%-7,5%. Σε περίπτωση που η HbA1c βρίσκεται πάνω από το επίπεδο-στόχο προτείνεται η επιτάχυνση της θεραπείας προκειμένου το επίπεδο γλυκόζης στο αίμα να μειωθεί (π.χ. αυξάνοντας τη δοσολογία των φαρμάκων). Τα άτομα που πάσχουν από διαβήτη και οφείλουν να παρακολουθούν τακτικά το πραγματικό επίπεδο γλυκόζης στο αίμα τους, πρέπει να λαμβάνουν σαφείς οδηγίες από το θεράποντα γιατρό τους ή τη νοσοκόμα για τον τρόπο με τον οποίο θα το επιτύχουν.

Τρόπος ζωής-διατροφή, έλεγχος βάρους και σωματική δραστηριότητα

Οι αλλαγές στον τρόπο ζωής αποτελούν βασικό μέρος της θεραπείας για τα άτομα που πάσχουν από διαβήτη τύπου 2, είτε ακολουθούν φαρμακευτική αγωγή είτε όχι.

Η μείωση του επιπέδου γλυκόζης στο αίμα και της HbA1c μπορεί να επιτευχθεί με τους εξής τρόπους:

Εφαρμογή ισορροπημένης και υγιεινής διατροφής. Το νοσηλευτικό προσωπικό ή/και ο διαιτολόγος μπορούν να προτείνουν ένα λεπτομερές πρόγραμμα υγιεινής διατροφής, κοινό για τον οποιοδήποτε, καθώς η φήμη ότι το άτομο που πάσχει από διαβήτη οφείλει να καταναλώνει ειδικές τροφές, αποτελεί μύθο. Τα διαβητικά τρόφιμα εξακολουθούν να αυξάνουν τα επίπεδα γλυκόζης στο αίμα, περιέχουν την ίδια ποσότητα λίπους και θερμίδων και επιπλέον είναι πιο ακριβά από τα υπόλοιπα. Συνεπώς, τα διαβητικά άτομα θα πρέπει να ακολουθούν μια διατροφή χαμηλή σε λιπαρά, αλάτι και ζάχαρη και υψηλή σε φυτικές ίνες, με άφθονα φρούτα και λαχανικά.

Απώλεια βάρους σε εκείνους που το χρειάζονται. Η διατήρηση του «ιδανικού βάρους» δεν αποτελεί ρεαλιστικό στόχο για όλα τα άτομα. Ωστόσο, η απώλεια βάρους από παχύσαρκα ή υπέρβαρα άτομα θα συμβάλλει σημαντικά στη μείωση του επιπέδου γλυκόζης στο αίμα τους (και θα επιτύχουν επιπλέον οφέλη για την υγεία τους).

Συστηματική σωματική άσκηση. Προτείνεται το γρήγορο περπάτημα για 30 λεπτά της ώρας, τουλάχιστον πέντε φορές την εβδομάδα, ενώ οποιαδήποτε δυναμικότερη ή τακτικότερη άσκηση θεωρείται ακόμη πιο ευεργετική, όπως για παράδειγμα η κολύμβηση, η ποδηλασία, το τρέξιμο, ο χορός. Ωστόσο, ιδανική είναι η σωματική άσκηση μετρίου επιπέδου, η οποία μπορεί να μοιράζεται σε όλη τη διάρκεια της ημέρας (π.χ. δύο φορές από δεκαπέντε λεπτά γρήγορο περπάτημα,
ποδηλασία, χορό κ.λπ.). Η συστηματική σωματική άσκηση μειώνει τον κίνδυνο της καρδιακής προσβολής και του εγκεφαλικού επεισοδίου. Τα άτομα που πάσχουν από διαβήτη τύπου 2 ενδέχεται να μειώσουν το επίπεδο της γλυκόζης στο
αίμα τους (και της HbA1c) σε ένα επίπεδο-στόχο εφαρμόζοντας απλά τις παραπάνω οδηγίες. Ωστόσο, σε περίπτωση που αυτό δεν συμβεί παρά την εφαρμογή τους για μερικούς μήνες, συνιστάται η φαρμακευτική αγωγή.

Φάρμακα

Πολλά φάρμακα κυκλοφορούν για τη μείωση του επιπέδου γλυκόζης στο αίμα, από τα οποία το καθένα είναι κατάλληλο για διαφορετικά άτομα, ενώ ο συνδυασμός φαρμάκων είναι αρκετά συχνός για τον έλεγχο του επιπέδου γλυκόζης στο αίμα. Ορισμένα φάρμακα δρουν βοηθώντας την ινσουλίνη να εισέλθει στα κύτταρα του σώματος, άλλα ενισχύοντας την ποσότητα της ινσουλίνης που παράγεται στο πάγκρεας και κάποια άλλα μειώνοντας την απορρόφηση της γλυκόζης από το έντερο. Επίσης, υπάρχει ένας τύπος φαρμάκου, ο οποίος καταστέλλει την ορμόνη γλυκαγόνη, η οποία απελευθερώνεται από το πάγκρεας στο αίμα και διακόπτει το ρόλο της ινσουλίνης.

Η φαρμακευτική αγωγή δεν αντικαθιστά την υγιεινή διατροφή, τον έλεγχο του σωματικού βάρους και τη σωματική άσκηση – ο συνδυασμός όλων των παραπάνω και της φαρμακευτικής αγωγής είναι απαραίτητος.

Ενέσεις ινσουλίνης

Η ινσουλίνη είναι αναγκαία όταν οι προαναφερόμενες θεραπείες δεν επαρκούν. Η ινσουλίνη δεν λαμβάνεται από το στόμα, διότι καταστρέφεται από τα πεπτικά υγρά στο έντερο. Πρέπει να τονιστεί ότι μπορεί να χορηγηθεί παράλληλα με τη λήψη δισκίων.

Στόχος Θεραπείας 2 – Μείωση άλλων παραγόντων κινδύνου

Η ανάπτυξη επιπλοκών του διαβήτη είναι λιγότερο πιθανή εάν μειωθούν άλλοι παράγοντες κινδύνου. Ο καθένας μπορεί να περιορίσει τους παράγοντες κινδύνου που μπορούν να προληφθούν, ωστόσο για τους διαβητικούς αυτό επιβάλλεται.

Διατήρηση της αρτηριακής πίεσης σε χαμηλές τιμές

Ο συστηματικός έλεγχος της αρτηριακής πίεσης είναι πολύ σημαντικός. Ο συνδυασμός υψηλής αρτηριακής πίεσης και διαβήτη αποτελεί έναν ιδιαίτερα υψηλό παράγοντα κινδύνου για επιπλοκές. Μάλιστα, έστω και μια ήπια αύξηση της αρτηριακής πίεσης θα πρέπει να αντιμετωπίζεται άμεσα, όταν πρόκειται για άτομα που πάσχουν από διαβήτη, με φαρμακευτική αγωγή και κάποιες φορές με το συνδυασμό δύο ή τριών φαρμάκων.

Άμεση διακοπή του καπνίσματος

Το κάπνισμα αποτελεί σημαίνοντα παράγοντα υψηλού κινδύνου για επιπλοκές. Σε περίπτωση που η διακοπή του είναι δύσκολη, το άτομο πρέπει να απευθυνθεί στο νοσηλευτικό προσωπικό που τον παρακολουθεί ή να συμμετάσχει σε πρόγραμμα διακοπής του καπνίσματος. Η προσπάθεια δε της διακοπής του ενδέχεται να ενισχυθεί με φαρμακευτική αγωγή ή με θεραπεία υποκατάστασης της νικοτίνης (π.χ. τσίχλες νικοτίνης, κ.λπ.).

Άλλα φάρμακα

Οι ασθενείς πρέπει να λαμβάνουν φάρμακα για τη μείωση του επιπέδου της χοληστερόλης. Αυτό συμβάλλει στη μείωση του κινδύνου ανάπτυξης επιπλοκών, όπως για παράδειγμα οι καρδιακές παθήσεις, η περιφερειακή αγγειακή νόσος και τα εγκεφαλικά επεισόδια.

Στόχος Θεραπείας 3 – Άμεση ανίχνευση και αντιμετώπιση τυχόν επιπλοκών

Οι περισσότερες χειρουργικές μονάδες και τα νοσοκομεία διαθέτουν ειδικές μονάδες για την αντιμετώπιση του διαβήτη. Ένας ευρύς κύκλος εργαζομένων στον υγειονομικό τομέα, όπως γιατροί, νοσηλευτές, διαιτολόγοι, ποδολόγοι, οπτομέτρεςπαρέχουν συμβουλές στους ασθενείς που πάσχουν από διαβήτη και παρακολουθούν την πρόοδό τους με εξαιρετική συνέπεια.

Οι έλεγχοι ρουτίνας περιλαμβάνουν συνήθως τα εξής:

• Έλεγχο των επιπέδων της γλυκόζης στο αίμα, της HbA1c, της χοληστερόλης και της αρτηριακής πίεσης.
• Διαρκείς συμβουλές για τη διατροφή και τον τρόπο ζωής.
• Έλεγχο των πρώτων ενδείξεων των επιπλοκών, όπως για παράδειγμα:
• Έλεγχο της όρασης, προκειμένου να αντιμετωπιστούν προβλήματα με τον αμφιβληστροειδή (πιθανή επιπλοκή του διαβήτη) και να εμποδιστεί η επιδείνωσή τους. Το γλαύκωμα δε, αποτελεί μια από τις συχνότερες παθήσεις που εμφανίζονται σεάτομα που πάσχουν από διαβήτη και συνήθως μπορεί να θεραπευτεί.
• Εξετάσεις ούρων, στις οποίες συμπεριλαμβάνονται οι δοκιμές για πρωτεΐνη στα ούρα, προκειμένου να διαγνωστούν τυχόν προβλήματα στα νεφρά.
• Έλεγχος των ποδιών προκειμένου να αποτραπούν τα έλκη.
• Άλλες εξετάσεις αίματος που αφορούν τον έλεγχο της νεφρικής λειτουργίας και άλλων γενικών εξετάσεων.
Οι έλεγχοι ρουτίνας είναι μέγιστης σημασίας, καθώς ορισμένες επιπλοκές, όταν αυτές ανιχνευθούν έγκαιρα, μπορούν εύκολα να αντιμετωπιστούν ή έστω να μην επιδεινωθούν.

Η ανοσοποίηση

Προτείνεται ο εμβολιασμός κατά της γρίπης (κάθε φθινόπωρο), αλλά και κατά των βακτηρίων του πνευμονιόκοκκου (μια φορά). Οι συγκεκριμένες λοιμώξεις ενδέχεται να γίνουν ιδιαίτερα δυσάρεστες για τους πάσχοντες από διαβήτη.

References
Diabetes Type 2, Clinical Knowledge Summaries (2009)
Type 2 diabetes: the management of type 2 diabetes (update), NICE Clinical Guideline (May 2008)
Home PD; Impact of the UKPDS–an overview. Diabet Med. 2008 Aug;25 Suppl 2:2-8. [abstract]
Type 2 diabetes – newer agents (partial update), NICE Clinical Guideline (May 2009); Type 2 diabetes
– newer agents for blood glucose control in type 2 diabetes
O’Kane MJ, Bunting B, Copeland M, et al; Efficacy of self monitoring of blood glucose in patients with
newly diagnosed BMJ. 2008 May 24;336(7654):1174-7. Epub 2008 Apr 17. [abstract]
Home P, Mant J, Diaz J, et al; Management of type 2 diabetes: summary of updated NICE guidance.
BMJ. 2008 Jun 7;336(7656):1306-8.