Πρησμένοι αστραγάλοι και πόδια: αιτίες, θεραπείες και πότε πρέπει να ανησυχείτε

 

Εισαγωγή

Αργά ή γρήγορα συμβαίνει σε όλους, φτάνοντας το βράδυ και ανακαλύπτοντας ότι έχετε πολύ πρησμένους αστραγάλους και ίσως ακόμη και πόδια, συχνά και λίγο πονώντας.

Ο γιατρός σας θα το όριζε ως περιφερικό οίδημα , ένα κάπως κρυπτικό όνομα που υποδηλώνει πολύ πιο ασήμαντο οίδημα λόγω συσσώρευσης υγρών (οίδημα), το οποίο αναπτύσσεται στα άκρα του σώματος, δηλαδή στην περιφέρεια.

Εάν σας συμβαίνει περιστασιακά, ελλείψει άλλων εμφανών συμπτωμάτων, δεν υπάρχει πιθανώς τίποτα να ανησυχείτε, αλλά επειδή σε ορισμένες περιπτώσεις είναι ενδεικτικό ακόμη και σοβαρών προβλημάτων που θα μπορούσαν να επηρεάσουν την καρδιά ή/και τα νεφρά, αξίζει πάντα αναφέρετε το στον γιατρό σας σε περίπτωση αμφιβολιών.

Αιτίες

Από το 50 έως το 60% του σωματικού σας βάρους είναι συνέπεια του νερού που υπάρχει στο σώμα: εάν ζυγίζετε 60 κιλά, τουλάχιστον τριάντα, περισσότερα αν είστε μικρόσωμος άνδρας, αυτά αποτελούνται ή πρέπει να αποτελούνται από νερό. Ένα μέρος αυτού περιέχεται μέσα στα κύτταρα και ένα μέρος βρίσκεται στον λεγόμενο εξωκυτταρικό χώρο, ο οποίος περιλαμβάνει επίσης, για παράδειγμα, αίμα.

Ό,τι δεν βρίσκεται μέσα στα κύτταρα και δεν είναι αίμα ονομάζεται διάμεσο υγρό και δεν είναι απλώς ένα γέμισμα για την παραγωγή όγκου, αντιθέτως, αντιπροσωπεύει μια πολύ σημαντική πηγή για το σώμα που το χρησιμοποιεί για να ρυθμίσει τη διέλευση ουσιών από το αίμα στα κύτταρα και αντίστροφα. Υπάρχει επομένως μια δυναμική ισορροπία μεταξύ των υγρών στο αίμα και των υγρών που περιβάλλουν τα κύτταρα, μια ισορροπία που ρυθμίζεται με ακρίβεια από τον εγκέφαλο σύμφωνα με τις ανάγκες της στιγμής.

Το πλεονάζον διάμεσο υγρό στη συνέχεια παροχετεύεται από το λεμφικό σύστημα, αλλά δεν είναι απαραίτητο να υπεισέλθουμε σε περαιτέρω λεπτομέρειες, είναι μόνο σημαντικό να καταλάβουμε ότι πρόκειται για μια πολύ λεπτή ισορροπία, αλλά σε συνεχή εξέλιξη, η οποία μπορεί να απλοποιηθεί αν τη φανταστεί κανείς ως μια αλπική λίμνη, στην οποία

• το αίμα φέρνει υγρά και άλλες ουσίες σαν χείμαρρος που έρχεται από την κορυφή,
• τα κύτταρα παίρνουν ό,τι χρειάζονται και απελευθερώνουν τα απόβλητα σαν μικροί ψαράδες στην ακτή,
• και τέλος οι φλέβες και πιθανώς το λεμφικό σύστημα μεταφέρουν μέρος των υγρών κατάντη.

Οποιαδήποτε διαταραχή που διαταράσσει αυτή την ισορροπία, ειδικά εμποδίζοντας την επιστροφή υγρού μέσω των λεμφικών αγγείων, οδηγεί στη συσσώρευση υγρού στον διάμεσο χώρο, τον χώρο μεταξύ των κυττάρων. Αυτή η συσσώρευση ονομάζεται οίδημα και μπορείτε να το δείτε οπτικά με τη μορφή οιδήματος.

Τα πόδια, οι αστράγαλοι και τα πόδια είναι από τις πρώτες περιοχές που τονίζουν αυτό το φαινόμενο για ένα απλό γεγονός της θέσης: λόγω της δύναμης που ασκεί η βαρύτητα, είναι το σημείο όπου τα υγρά συσσωρεύονται πιο συχνά (ενώ κατά το ξύπνημα είναι σύνηθες να το παρατηρούμε και σε άλλες περιοχές, όπως τα χέρια και τα βλέφαρα για παράδειγμα).

Η πιο κοινή αιτία περιφερικού οιδήματος σε ασθενείς ηλικίας άνω των 50 ετών είναι η φλεβική ανεπάρκεια , μια κατάσταση που χαρακτηρίζεται από προοδευτικό εκφυλισμό των εσωτερικών μηχανισμών των φλεβών που θα πρέπει να ευνοεί την επιστροφή του φλεβικού αίματος στην καρδιά.

Ωστόσο, είναι σημαντικό, ειδικά σε ασθενείς με συγκεκριμένους παράγοντες κινδύνου, να αποκλείονται συστηματικές ασθένειες, συμπεριλαμβανομένων:

• καρδιακή ανεπάρκεια ,
• νεφρική ανεπάρκεια ,
• ηπατική ανεπάρκεια .

Σε περίπτωση καρδιακής ανεπάρκειας, η καρδιά  δεν είναι πλέον σε θέση να ασκήσει αποτελεσματικά το αντλητικό της αποτέλεσμα, με αποτέλεσμα το αίμα να τείνει να συσσωρεύεται στην περιφέρεια του σώματος, όπου η δύναμη του αίματος είναι πιο αδύναμη.

Σε περίπτωση νεφρικής ανεπάρκειας μπορεί να συμβεί  η σχετική ποσότητα νατρίου , πρωτεΐνης και νερού που πρόκειται να ανακτηθεί ή/και να αποβληθεί μέσω των νεφρών να μην γίνεται πλέον σωστά, προκαλώντας αλλοιώσεις στο παγκόσμιο ισοζύγιο υγρών.

Σε περίπτωση ηπατικής ανεπάρκειας, το ήπαρ, υπεύθυνο για την παραγωγή και την  υλικοτεχνική διαχείριση πολλών πρωτεϊνών (μεταξύ των οποίων η αλβουμίνη ξεχωρίζει για τη σημασία της ) , δεν είναι πλέον σε θέση να το κάνει με τη συνήθη αποτελεσματικότητα, οδηγώντας και σε αυτή την περίπτωση σε διαταραχές της λεπτής ισορροπίας γενικά.

Άλλες αιτίες που, αν και με διαφορετικούς μηχανισμούς, μπορούν να εξηγήσουν την εμφάνιση πρηξίματος στον αστράγαλο περιλαμβάνουν:

• προεμμηνορροϊκό σύνδρομο , λόγω ορμονικών διακυμάνσεων,
• υποσιτισμός ή δυσαπορρόφηση, πάντα σε σχέση με τις διαθέσιμες πρωτεΐνες και ορισμένες βιταμίνες,
• μυξοίδημα σε περίπτωση υποθυρεοειδισμού ,
• λεμφοίδημα ,
• πνευμονική υπέρταση ,

Φάρμακα

Μερικά φάρμακα που μπορεί να προκαλέσουν πρήξιμο των αστραγάλων σας περιλαμβάνουν:

• ορισμένα φάρμακα για τη θεραπεία της υψηλής αρτηριακής πίεσης (αναστολείς διαύλων ασβεστίου),
• ορμονικές θεραπείες, όπως π.χ
  • αντισυλληπτικό χάπι ,
  • θεραπεία ορμονικής υποκατάστασης ,
  • τεστοστερόνη ,
• ορισμένα αντικαταθλιπτικά  (αναστολείς ΜΑΟ και τρικυκλικά),
• κορτιζόνη .

Όταν πρήζεται μόνο ο ένας αστράγαλος

Η παρουσία οιδήματος που περιορίζεται σε έναν μόνο αστράγαλο (μονόπλευρη) συνδέεται γενικά με εμφανή εντοπισμό σε αυτό το πόδι, συνήθως:

• εν τω βάθει φλεβική θρόμβωση ,
• σύνδρομο διαμερίσματος ,
• χρόνια φλεβική ανεπάρκεια ,
• εγκαύματα ,
• τσιμπήματα και τσιμπήματα εντόμων ,
• κυτταρίτιδα (εννοείται ως λοίμωξη του δέρματος),
• τοπικές αλλεργικές αντιδράσεις ,
• τραύμα.

Πρησμένοι αστραγάλοι το βράδυ

Κατά τη διάρκεια της ημέρας, το υπερβολικό νερό τείνει να συγκεντρώνεται στα κάτω μέρη του σώματος, ειδικά σε ζεστές εποχές και όταν στέκεστε για πολλή ώρα. Είναι για αυτόν τον μάλλον κοινό λόγο που το σύμπτωμα επιδεινώνεται τις βραδινές ώρες, ανεξάρτητα από την αιτία (η πιο συχνή παραμένει η φλεβική ανεπάρκεια, που συχνά επιδεινώνεται από μια διατροφή πολύ πλούσια σε αλάτι).

Ηλικιωμένους

Στους ηλικιωμένους είναι πολύ συχνό να παρατηρείται εμφανές πρήξιμο των αστραγάλων. αν και οι πιθανές αιτίες είναι οι ίδιες με αυτές που έχουμε δει μέχρι τώρα, σε πολλές περιπτώσεις πρόκειται για μια υπέρθεση διαφορετικών καταστάσεων, για παράδειγμα φλεβική ανεπάρκεια, καρδιακά προβλήματα, νεφρικά προβλήματα, λήψη πολλών φαρμάκων, ... που θα μπορούσαν να συνδυαστούν με διάφορους τρόπους.

Άλλα συμπτώματα

Η παρουσία οιδήματος από μόνη της δεν είναι συχνή αιτία άλλων συμπτωμάτων, εκτός από πιθανή περιστασιακή αίσθηση έντασης ή ελαφριάς ευαισθησίας, η οποία μερικές φορές περιγράφεται ως αίσθημα κούρασης και βαριάς στα πόδια και τους αστραγάλους.

Πότε να ανησυχείτε

Το πρήξιμο στους αστραγάλους, τα πόδια ή τα πόδια συχνά υποχωρεί από μόνο του, αλλά συνιστάται να το αναφέρετε στον γιατρό σας εάν δεν υποχωρήσει εντελώς μέσα σε λίγες ημέρες.

Αντιπροσωπεύουν επίσης λόγο για άμεση αξιολόγηση:

• μονόπλευρο οίδημα (ένας μόνο αστράγαλος/πόδι/πόδι) χωρίς προφανή αιτία, όπως τραυματισμό,
• ιδιαίτερα σοβαρό, επώδυνο ή ξαφνικό οίδημα,
• παρουσία ερυθρότητας/ζέστης στην αφή,
• πυρετός / ρίγη ,
• διαβήτη ή εγκυμοσύνη.

Εγκυμοσύνη

Το ελαφρύ πρήξιμο κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης, ειδικά στα πόδια, τους αστραγάλους, τα πόδια και τα δάχτυλα, είναι αρκετά συχνό και προβλέψιμο, ειδικά το βράδυ και τις πιο προχωρημένες εβδομάδες.

Στις περισσότερες περιπτώσεις είναι απλώς ενόχληση για τη μέλλουσα μητέρα και όχι λόγος ανησυχίας, ωστόσο μια ξαφνική αύξηση του οιδήματος ή μια ιδιαίτερα σοβαρή παρουσία, μπορεί να είναι σημάδι προεκλαμψίας, μια κατάσταση που απαιτεί άμεση προσοχή  του γυναικολόγου .

Συνιστάται να απευθυνθείτε στο Τμήμα Επειγόντων Περιστατικών σε περίπτωση:

• ξαφνική αύξηση του πρηξίματος του προσώπου, των χεριών ή των ποδιών,
• πολύ έντονος πονοκέφαλος ,
• προβλήματα όρασης,
• πόνος ακριβώς κάτω από τα πλευρά.
• υψηλή πίεση,
• αφρός στα ούρα .

Για να μειώσετε την ενόχληση που σχετίζεται με την κανονική κατακράτηση νερού, συνιστάται:

• αποφύγετε να στέκεστε για μεγάλες περιόδους
• φορέστε άνετα, όχι πολύ στενά, παπούτσια και κάλτσες
• ξεκουραστείτε με τα πόδια ψηλά
• πινω πολυ νερο
• εξασκηθείτε στη σωματική δραστηριότητα.

Εξετάσεις να κάνουμε

Το πρώτο βήμα σε περίπτωση ανησυχίας για την ανάπτυξη πρησμένων αστραγάλων είναι πάντα να συμβουλευτείτε γιατρό, επειδή τυχόν απαραίτητες εξετάσεις θα συνταγογραφηθούν μόνο μετά από προσεκτικό ιστορικό και φυσική εξέταση.

Το ιστορικό περιλαμβάνει τη συλλογή πληροφοριών που σχετίζονται όχι μόνο με τις συνθήκες εμφάνισης του συμπτώματος, αλλά και με την κατάσταση της υγείας του υποκειμένου και οποιοδήποτε οικογενειακό ιστορικό καρδιάς, νεφρού, ήπατος,…

Για παράδειγμα:

• αιφνίδιο οίδημα, που εμφανίστηκε σε 2-3 ημέρες, υποδηλώνει εν τω βάθει φλεβική θρόμβωση (ΕΒΦ), εντοπισμένες λοιμώξεις και τραύματα, πρόσφατη λήψη νέων φαρμάκων.
• Η χρόνια, πιο αργή και σταδιακή συσσώρευση οφείλεται συνήθως σε υποκείμενες συστηματικές καταστάσεις, όπως καρδιακή ανεπάρκεια, ηπατική νόσο και νεφρική νόσο.
• Το οίδημα φλεβικής ανεπάρκειας συνήθως ανταποκρίνεται πολύ καλά σε απλές θεραπείες όπως το σήκωμα των ποδιών τη νύχτα, σε αντίθεση με όταν προκαλείται από δυσαπορρόφηση, ηπατική ανεπάρκεια ή νεφρωσικό σύνδρομο.
• Η παρουσία συγκεκριμένων παραγόντων κινδύνου μπορεί επίσης να κατευθύνει τον γιατρό σε πολύ συγκεκριμένες κατευθύνσεις, για παράδειγμα εξοικείωση με καρδιοπάθειες ή διαβήτη , αλλά και ένα επάγγελμα που απαιτεί αρκετή ώρα ορθοστασία, λανθασμένη διατροφή,  κατάχρηση αλκοόλ , ...

Μια ενδελεχής φυσική εξέταση (αυτό που συχνά θεωρούμε την καρδιά της φυσικής εξέτασης, δηλαδή τη φυσική αξιολόγηση) μπορεί να αποκαλύψει συμπτώματα που υποδηλώνουν συγκεκριμένη καρδιά (π.χ. δύσπνοια ), νεφρό ( υψηλή αρτηριακή πίεση ) ή ήπαρ (π.χ. ίκτερος , κίτρινο δέρμα) .

Με βάση αυτά που προέκυψαν, θα μπορούσαν να συνταγογραφηθούν διάφορες εργαστηριακές ή οργανικές δοκιμές, για παράδειγμα:

• Κανένας ύποπτος
  • εξέταση αίματος με φόρμουλα ,
  • ηλεκτρολύτες ορού,
  • αζωταιμία ,
  • κρεατινίνη,
  • εξετάσεις συκωτιού,
  • πρωτεΐνες ορού
  • ανάλυση ούρων;
• Συγκοπή
  • ακτινογραφία θώρακος ,
  • ηλεκτροκαρδιογράφημα ,
  • νατριουρητικό πεπτίδιο εγκεφάλου ( BNP );
• Νεφρικά αίτια
  • κρεατινίνη αίματος ,
  • πρωτεΐνη στα ούρα ;
• Διαταραχές του ήπατος:
  • τρανσαμινάσες ,
  • αλβουμίνη ;
• Υποθυρεοειδισμός:
  • TSH ,
  • FT3 και FT4?
• Εν τω βάθει φλεβική θρόμβωση:
  • Φλεβικό Doppler.

Διορθωτικά μέτρα

Η θεραπεία μπορεί να μην εξαρτάται αυστηρά από την αιτία του οιδήματος, για παράδειγμα:

• Σε ασθενείς με χρόνια φλεβική ανεπάρκεια, οι μηχανικές θεραπείες, συμπεριλαμβανομένων των σηκώσεων των ποδιών και των καλτσών συμπίεσης , είναι συχνά επαρκώς αποτελεσματικές.
• Τα διουρητικά είναι η θεραπεία πρώτης γραμμής για το οίδημα που σχετίζεται με καρδιακή ανεπάρκεια, ηπατική νόσο ή νεφρική νόσο .
• Σε ασθενείς με εν τω βάθει φλεβική θρόμβωση, χρησιμοποιείται αντιπηκτική θεραπεία με ηπαρίνη ή τα λεγόμενα νέα από του στόματος αντιπηκτικά (NOACs), όπως το rivaroxaban ή το apixaban.
• Στο λεμφοίδημα, η θεραπεία περιλαμβάνει αποσυμφορητική φυσιοθεραπεία που αποτελείται από χειροκίνητο λεμφικό μασάζ και πολυστρωματικούς επιδέσμους, που σχετίζονται με τη χρήση κάλτσες συμπίεσης.
• Σε ασθενείς στους οποίους τα φάρμακα είναι η αιτία του οιδήματος, η θεραπεία θα πρέπει να επανεκτιμάται και να τροποποιείται εάν είναι δυνατόν.

Οι θεραπείες της γιαγιάς

Ανεξάρτητα από την αιτία, οι ασθενείς συνήθως λαμβάνουν μια σειρά προτάσεων που στοχεύουν στην αντίθεση του συμπτώματος και στην αποτροπή της επιδείνωσής του ξανά. από τα πιο αποτελεσματικά είναι:

• ποικίλη και υγιεινή διατροφή , ιδίως μέσω μιας δίαιτας χαμηλής περιεκτικότητας σε αλάτι, μιας από τις πιο αποτελεσματικές στρατηγικές,
• παραμείνετε ενυδατωμένοι (πίνετε πολύ νερό),
• σωματική δραστηριότητα συμβατή με την κατάσταση της υγείας σας (προωθεί την κυκλοφορία και τον μυϊκό τόνο στα πόδια),
• σηκώνετε τα πόδια τη νύχτα (για παράδειγμα μέσα από κουβέρτες ή μαξιλάρια τοποθετημένα κάτω από το στρώμα στο ύψος των ποδιών),
• χάστε βάρος εάν είναι απαραίτητο ,
• αποφύγετε να μένετε πολύ καιρό στην ίδια θέση (όρθια ή καθιστή),
• φορέστε παπούτσια που δεν είναι πολύ στενά.

πηγη : Δρ Ρομπέρτο ​​Γκίντρο