Η Μείζων Καταθλιπτική Διαταραχή (ΜΔΚ) είναι μία από τις πιο συνηθισμένες διαταραχές της διάθεσης. Συχνά μπορεί να αναφέρεται απλώς ως «κατάθλιψη». Είναι δύο φορές συχνότερη στις γυναίκες απ’ ότι στους άνδρες, αν και οι λόγοι που αυτό συμβαίνει δεν έχουν ξεκαθαριστεί πλήρως.
Περιλαμβάνει πτώση της διάθεσης και απουσία ενδιαφέροντος για τις καθημερινές δραστηριότητες. Οι άνθρωποι που αντιμετωπίζουν ΜΚΔ τείνουν να βλέπουν τον κόσμο μαύρο, δεν τρέφουν ελπίδα ότι αυτό μπορεί να αλλάξει και ενδέχεται να απομονωθούν κοινωνικά (Kring et al., 2010).Τα άτομα με ΜΚΔ εστιάζουν σε μεγάλο βαθμό στα αρνητικά χαρακτηριστικά του εαυτού τους, με αποτέλεσμα να βιώνουν ένα συνεχές αίσθημα απογοήτευσης. Μπορεί, για παράδειγμα, να θεωρούν ότι είναι ανίκανοι, ότι δεν μπορούν να καταφέρουν τίποτα (και άρα δεν αξίζει να προσπαθούν) και ότι οι άλλοι τους βλέπουν ως άχρηστους.
Αυτές είναι οι λεγόμενες γνωστικές στρεβλώσεις των ατόμων με κατάθλιψη. Αποκαλούνται στρεβλώσεις επειδή οι πεποιθήσεις αυτές δεν ανταποκρίνονται στην πραγματικότητα ή, σε περίπτωση που ανταποκρίνονται, το κάνουν σε βαθμό υπερβολής, που συχνά καταλήγει σε λανθασμένες γενικεύσεις (π.χ. «Με χώρισε επειδή δεν είμαι άξια να με αγαπήσει κανείς). Ας σημειωθεί ωστόσο ότι η χαμηλή αυτοπεποίθηση δεν συνοδεύεται αναγκαστικά από κατάθλιψη.
Στη ΜΖΚ διαταραχή μπορεί να παρατηρηθεί μείωση της συγκέντρωσης και της σκέψης, επιβράδυνση του λόγου και των κινήσεων ή υπερβολική ψυχοκινητική διέγερση (π.χ. το άτομο δεν μπορεί να καθίσει ήσυχο). Η απουσία ενεργητικότητας, η σωματική κόπωση και οι σωματικές ενοχλήσεις (π.χ. πόνοι στο σώμα χωρίς οργανική αιτία) είναι πιθανόν να παρατηρηθούν εξίσου. Άλλα συμπτώματα είναι οι διαταραχές στον ύπνο (το άτομο μπορεί να κοιμάται υπερβολικά ή να δυσκολεύεται να κοιμηθεί ή να έχει διαταραγμένο ύπνο) και οι διαταραχές όσον αφορά τη διατροφή (απώλεια όρεξης ή πολύ αυξημένη όρεξη) (Kring et al., 2010).
Η ΜΖΚ μειώνει σε μεγάλο βαθμό τη λειτουργικότητα του ανθρώπου. Είναι πιθανόν να παρουσιαστούν αυτοκτονικός ιδεασμός, προθέσεις ή απόπειρες αυτοκτονίας Η απουσία ψυχολογικής βοήθειας αυξάνει τις πιθανότητες επιδείνωσης και υποτροπής.
Η ΜΖΚ μπορεί να αντιμετωπιστεί με κατάλληλη ψυχοθεραπεία και υποστήριξη από περιβάλλον του ατόμου. Ορισμένες φορές συνίσταται φαρμακευτική θεραπεία με αντικαταθλιπτικά χάπια.
Ας δώσουμε στο σημείο αυτό ένα υποθετικό παράδειγμα προκειμένου να κάμψουμε τυχόν παρερμηνείες:
«Το παιδί μου έγραψε άσχημα στις πανελλήνιες εξετάσεις. Εδώ και δύο μέρες το βλέπω στεναχωρημένο. Κλείνεται συχνά στο δωμάτιό του και κλαίει. Έχει το παιδί μου κατάθλιψη;»
Η αποτυχία μας στις εξετάσεις μπορεί να γεννήσει αισθήματα αναξιότητας και αμφιβολίας, ιδιαίτερα αν προηγουμένως έχει προηγηθεί έντονη προσπάθεια. Ωστόσο, σε καμία περίπτωση αυτό δεν σημαίνει πως θα αναπτύξουμε ΜΚΔ. Δύο μέρες αποτελούν ένα πάρα πολύ μικρό διάστημα για να χαρακτηριστεί μια συμπεριφορά παθολογική.
Τι θα μπορούσε σε αυτή την περίπτωση να αυξήσει τους κινδύνους:
- Το άτομο έχει παρουσιάσει στο παρελθόν μείζον καταθλιπτικό επεισόδιο
- Το άτομο τείνει να αντιδρά με υπερβολικό άγχος σε οτιδήποτε άσχημο του συμβαίνει
- Υπάρχει μέλος της οικογένειας που πάσχει ή έπασχε από κατάθλιψη
- Τα καταθλιπτικά συμπτώματα συνεχίζονται για μέρες (αυτός ο παράγοντας είναι και ο πιο σημαντικός)
Όλοι μπορεί να παρουσιάσουμε διαταραχές στη διάθεσή μας έπειτα από άσχημα γεγονότα. Αυτό δεν σημαίνει ότι πάσχουμε από κατάθλιψη. Παρ’ όλ’ αυτά, αν κάποια από τα συμπτώματα επιμένουν ή αισθανόμαστε ότι ξεφεύγουν από τον έλεγχό μας και μας εμποδίζουν να λειτουργήσουμε, καλό είναι να αναζητήσουμε ψυχολογική βοήθεια.
Βιβλιογραφία:
Kring, A. M., Davison, G. C., Neale, J. M., & Johnson, S. L. (2007). ΨΥΧΟΠΑΘΟΛΟΓΙΑ. Αθήνα: Gutenberg, 2010.
Δεν υπάρχουν σχόλια: