Είμαι άρρωστος ή φοβάμαι τις αρρώστιες;

Μήπως ο παραμικρός πόνος σάς προκαλεί πανικό και μια απλή αδιαθεσία σάς στέλνει κατευθείαν στο γιατρό; Η υγεία είναι σίγουρα το πολυτιμότερο αγαθό, αλλά αυτό δεν σημαίνει ότι οι επισκέψεις στα ιατρεία πρέπει να σας γίνουν συνήθεια. Η ψυχική σας ισορροπία και η πνευματική ηρεμία είναι εξίσου σημαντικές. Κανείς δεν λέει ότι πρέπει να αδιαφορείτε για το σώμα σας, αλλά δεν χρειάζεται και δεν πρέπει να σκέφτεστε πάντα το χειρότερο όταν νομίζετε ότι κάτι δεν πάει καλά. Η αιτία του προβλήματός σας μπορεί να είναι πιο απλή από ό,τι φαντάζεστε και η αντιμετώπισή της εύκολη.

Διψάτε συνεχώς;
Πρώτη σκέψη: Μήπως έχω διαβήτη;
Άλλες αιτίες: Καλό είναι, πριν τρέξετε για εξετάσεις, να θυμάστε ότι όταν βρίσκεστε σε ξηρό και ζεστό περιβάλλον, δεν κάνετε καθιστική δουλειά ή γυμνάζεστε συχνά, χάνετε περισσότερα υγρά από ό,τι συνήθως, με αποτέλεσμα να νιώθετε δίψα. Το ίδιο συμβαίνει και όταν παίρνετε φάρμακα που αυξάνουν την απώλεια νερού από το σώμα, όπως για παράδειγμα διουρητικά. Ακόμα, αν θεωρείτε ότι πίνοντας καφέ και τσάι αντί για νερό ενυδατώνετε τον οργανισμό σας, μάλλον κάνετε λάθος. Τα ροφήματα αυτά περιέχουν καφεΐνη, που δρα διουρητικά, με αποτέλεσμα να καταλήγετε να αποβάλλετε περισσότερα υγρά από αυτά που προσλαμβάνετε. Τέλος, όσο περνούν τα χρόνια ο οργανισμός δεν μπορεί να διατηρήσει το ισοζύγιο του νερού, γι’ αυτό και οι ηλικιωμένοι παθαίνουν πιο εύκολα αφυδάτωση, που προκαλεί δίψα.
Γνωρίζετε ότι... Άλλα συμπτώματα του διαβήτη είναι η έντονη πείνα, η ανεξήγητη απώλεια βάρους, τα προβλήματα όρασης που επιδεινώνονται, η κόπωση, η νύστα, οι πληγές που δεν επουλώνονται εύκολα.
Τι να κάνετε: Για να ηρεμήσετε, επισκεφτείτε το γιατρό σας, ο οποίος μπορεί να διαγνώσει το διαβήτη με μια απλή εξέταση αίματος. Αν πάλι φταίνε τα φάρμακα, θα σας αλλάξει τη δοσολογία ή θα σας συστήσει άλλα.

Κάθε φορά που χτενίζεστε πέφτουν αρκετές τρίχες;
Πρώτη σκέψη: Θα χάσω τα μαλλιά μου!
Άλλες αιτίες: Το καθημερινό άγχος, η έλλειψη ορισμένων βιταμινών και ιχνοστοιχείων από τη διατροφή και η γρήγορη απώλεια βάρους αυξάνουν σημαντικά την τριχόπτωση. Ρόλο όμως παίζουν και διάφορες ορμονικές διαταραχές (θυρεοειδής), η λήψη ορισμένων φαρμάκων (αντικαταθλιπτικά, αντιυπερτασικά), ακόμα και οι χημικές ουσίες που χρησιμοποιούνται σε βαφές, ντεκαπάζ, περμανάντ. Συχνά οι γυναίκες παρατηρούν αύξηση της τριχόπτωσης τους μήνες που ακολουθούν τον τοκετό και άλλες όταν αρχίζουν ή σταματούν τα αντισυλληπτικά. Ωστόσο, η πτώση των μαλλιών αποτελεί και μέρος της φυσιολογικής ανανέωσής τους, που την άνοιξη και το φθινόπωρο παίρνει μεγαλύτερες διαστάσεις.
Γνωρίζετε ότι... Στην παθολογική τριχόπτωση η απώλεια μαλλιών είναι έντονη και συνεχής. Oι τρίχες πέφτουν εύκολα μετά το λούσιμο, όταν κοιμάστε, κατά τη διάρκεια της ημέρας, με αποτέλεσμα τη σταδιακή αραίωση των μαλλιών.
Τι να κάνετε: Για αρχή εντάξετε στη διατροφή σας τροφές πλούσιες σε πρωτεΐνες, βιταμίνες Α, C και Ε, χαλκό, ψευδάργυρο, σίδηρο και φυλλικό οξύ. Κατά τη διάρκεια του λουσίματος, κάντε απαλό μασάζ στο κεφάλι για να τονώσετε την κυκλοφορία του αίματος και να διευκολύνετε την τροφοδοσία του θύλακα με θρεπτικά συστατικά. Αν παρ’ όλα αυτά η τριχόπτωση συνεχίζει να είναι έντονη και να επιμένει για καιρό, συμβουλευτείτε ένα δερματολόγο.

Έχετε πονοκεφάλους;
Πρώτη σκέψη: Είναι όγκος!
Άλλες αιτίες: Το πιο πιθανό είναι να έχετε κεφαλαλγία τάσεως η οποία οφείλεται στο στρες. Στην περίπτωση αυτή, εκτός από το κεφάλι, πονάνε και οι μύες του αυχένα. Μπορεί όμως να είναι και τυπική ημικρανία, μια πιο έντονη κατάσταση που μπορεί να πυροδοτείται από πολλούς παράγοντες, όπως το πολύ κρύο, η πολλή ζέστη, τα δυνατά φώτα, οι έντονες οσμές, το καυσαέριο, οι δυνατοί θόρυβοι. Υπεύθυνες μπορεί να είναι και τροφές όπως το κόκκινο κρασί, το μπέικον, τα κινεζικά φαγητά, ορισμένα είδη τυριών, η σοκολάτα και ο καφές. Επίσης, οι ορμονικές αλλαγές της εφηβείας, της εμμήνου ρύσεως και της εμμηνόπαυσης, αλλά και ορισμένα φάρμακα, όπως τα αντισυλληπτικά και τα ηρεμιστικά, προκαλούν συχνά ημικρανίες. Τέλος, το άγχος, ο θυμός, η κατάθλιψη, η χαλάρωση μετά από έντονο στρες, αλλά και ο λίγος ύπνος, το κάπνισμα, η έντονη πείνα και η υπερκόπωση μπορεί να έχουν το ίδιο αποτέλεσμα.
Γνωρίζετε ότι... O πόνος από όγκο του εγκεφάλου έχει και άλλα συμπτώματα, όπως προβλήματα όρασης και συντονισμού των κινήσεων, δυσκολία ομιλίας, ακοής και ισορροπίας, εμετούς που δεν εξηγούνται, αλλαγές στη συμπεριφορά κ.ά.
Τι να κάνετε: Αν υποφέρετε συχνά από πονοκεφάλους, επισκεφτείτε το γιατρό σας, ο οποίος μπορεί να διαγνώσει τη μορφή του πονοκεφάλου και να σας συστήσει την καλύτερη θεραπεία. Σπάνια ζητούνται εξετάσεις αίματος, ακτινογραφίες, εγκεφαλογράφημα και αξονική τομογραφία εγκεφάλου.

Ξεχνάτε εύκολα;
Πρώτη σκέψη: Έχω Alzheimer!
Άλλες αιτίες: Η κούραση, το άγχος και η στέρηση του ύπνου βλάπτουν σοβαρά τη μνήμη σας. Το ίδιο και η φτωχή σε λαχανικά, φρούτα και ψάρια διατροφή, το κάπνισμα, η κατάχρηση του αλκοόλ και ορισμένα φάρμακα (ηρεμιστικά, αντιισταμινικά, αναλγητικά). Τέλος, όσο μεγαλώνουμε αλλάζει εκτός των άλλων και ο τρόπος που αποθηκεύονται οι πληροφορίες στον εγκέφαλο· είναι λοιπόν φυσιολογικό να ξεχνάτε για παράδειγμα ονόματα ατόμων που γνωρίσατε πρόσφατα.
Γνωρίζετε ότι... O ασθενής με Alzheimer δυσκολεύεται να αναγνωρίσει άτομα της οικογένειάς του και να ακολουθήσει απλές οδηγίες, έχει την τάση να χάνεται και μπορεί να γίνει οξύθυμος, δύσπιστος και συναισθηματικά απαθής. Επιπλέον, οι δεξιότητες νόησης και ομιλίας του χειροτερεύουν.
Τι να κάνετε: Αν τα προβλήματα μνήμης επηρεάζουν την καθημερινή σας ζωή, συμβουλευτείτε έναν ειδικό. Πάντως, υπάρχουν πράγματα που μπορείτε να κάνετε για να βοηθήσετε τη μνήμη σας, όπως το να εντάξετε τη σωματική άσκηση στη ζωή σας ή να εξασκήσετε το μυαλό σας μαθαίνοντας μια ξένη γλώσσα.

Ζαλίζεστε ή έχετε ίλιγγο;
Πρώτη σκέψη: Είναι εγκεφαλικό!
Άλλες αιτίες: Ενδέχεται να φταίει η απότομη πτώση της πίεσης όταν σηκώνεστε όρθιοι (ορθοστατική υπόταση), η κατάχρηση ουσιών, όπως νικοτίνης ή καφεΐνης, αλλά και το άγχος, εξαιτίας της σύσπασης που προκαλείται στα αγγεία του εγκεφάλου. Ιώσεις όπως η γρίπη είναι δυνατόν να προσβάλουν το εσωτερικό αυτί και τις συνδέσεις του με τον εγκέφαλο, με αποτέλεσμα έντονο ίλιγγο, ενώ το ίδιο μπορεί να συμβεί και σε ορισμένα άτομα αλλεργικά σε τροφές και γύρη, μόλις εκτεθούν στα αλλεργιογόνα. Τέλος, μπορεί να είναι παρενέργεια κάποιου φαρμάκου. Μάλιστα, οι ηλικιωμένοι ζαλίζονται συχνότερα, επειδή έχουν περισσότερες παθήσεις και παίρνουν περισσότερα φάρμακα, που αλληλεπιδρούν.
Γνωρίζετε ότι... Το εγκεφαλικό επεισόδιο έχει και άλλα συμπτώματα, όπως σύγχυση και δυσκολία στην ομιλία, μούδιασμα και ελάττωση της δύναμης των μυών στη μία πλευρά του προσώπου και του σώματος κ.ά.
Τι να κάνετε: Μη διστάσετε να απευθυνθείτε στο γιατρό σας αν ζαλίζεστε ή έχετε συχνά ιλίγγους.

Πόνος στο στήθος;
Πρώτη σκέψη: Είμαι στα πρόθυρα εμφράγματος!
Άλλες αιτίες: Έντονο πόνο στο στήθος μπορεί να προκαλέσουν διάφορες λοιμώξεις του θώρακα (π.χ. πνευμονία), ιοί, όπως ο ιός του κοινού κρυολογήματος, ακόμα και η δυσπεψία και η γαστροοισοφαγική παλινδρόμηση, καθώς ο οισοφάγος βρίσκεται πίσω από την καρδιά και έχει την ίδια νευρική παροχή. Επίσης, κατά μήκος της πλάτης και μεταξύ των πλευρών υπάρχουν μύες που μπορεί να τραβηχτούν, αν για παράδειγμα σηκώσετε βάρος. O πόνος μπορεί ακόμα να οφείλεται σε πίεση ενός νεύρου της ράχης ή του αυχένα από κήλη μεσοσπονδύλιου δίσκου ή από ένα δυνατό χτύπημα.
Γνωρίζετε ότι... Στο έμφραγμα ο πόνος είναι ίδιος με αυτόν της στηθάγχης, αλλά δεν μειώνεται όταν ξεκουράζεται ο ασθενής, που επιπλέον ιδρώνει, έχει κρύο δέρμα και συχνά αισθάνεται ναυτία. O πόνος στο στήθος μπορεί, ωστόσο, να είναι στηθάγχη (που χρήζει διερεύνησης), η οποία συχνά εκδηλώνεται ύστερα από έντονη ή ήπια προσπάθεια (ανέβασμα σκάλας ή απλώς ντύσιμο) και προκαλείται επειδή υπάρχει στένωση των στεφανιαίων αρτηριών που αφήνει παροδικά τον καρδιακό μυ με λιγοστό οξυγόνο, αλλά δεν προκαλεί τη νέκρωσή του, δηλαδή έμφραγμα.
Τι να κάνετε: Είναι δύσκολο να ξεχωρίσετε τον πόνο που οφείλεται σε στεφανιαία νόσο από τον πόνο άλλης αιτιολογίας, γι’ αυτό συμβουλευτείτε το γιατρό σας αν ο πόνος συνοδεύεται από τάση λιποθυμίας, δύσπνοια και διαρκεί περισσότερο από μερικά λεπτά (πιθανό έμφραγμα) ή εμφανίζεται όταν καταβάλλετε προσπάθεια και υποχωρεί με την ανάπαυση (πιθανή στηθάγχη).

Πονάει ο μαστός σας;
Πρώτη σκέψη: Μπορεί να είναι κακοήθεια;
Άλλες αιτίες: O πόνος στο μαστό (μαστωδυνία) είναι συχνό φαινόμενο και μπορεί να οφείλεται σε αιτίες που εντοπίζονται μέσα στο μαστό, όπως κάποιος τραυματισμός ή μία κύστη, αλλά και σε αιτίες που βρίσκονται έξω από αυτόν, όπως στο σκελετό του θώρακα ή του αυχένα. Μπορεί ακόμα να πρόκειται για προεμμηνορρυσιακό σύμπτωμα, που σταδιακά υποχωρεί και στην περίπτωση αυτή, εκτός από τον πόνο, νιώθετε το μαστό σας πρησμένο και γεμάτο σβόλους.
Γνωρίζετε ότι... Συνήθως ο καρκίνος του μαστού είναι ανώδυνος και έχει άλλα συμπτώματα, όπως ψηλαφητά ογκίδια, σκλήρυνση της θηλής, αποβολή υγρών από τη θηλή, δέρμα με όψη φλούδας πορτοκαλιού και κοκκίνισμα. Όσο για τη μαστωδυνία, είναι ένα πρόβλημα συνηθισμένο σε γυναίκες γύρω στα 30 και σε όσες υποβάλλονται σε θεραπεία ορμονικής υποκατάστασης.
Τι να κάνετε: Αν παρατηρήσετε αλλαγές στο μαστό σας, επισκεφτείτε το γυναικολόγο σας, που θα σας συστήσει τις κατάλληλες εξετάσεις (υπερηχογράφημα, μαστογραφία). Πάντως, ορισμένες πρακτικές μπορούν να περιορίσουν τον πόνο, γι’ αυτό βεβαιωθείτε ότι φοράτε ένα γερό στηθόδεσμο στο σωστό μέγεθος και αρχίστε γυμναστική, ενώ συνήθειες όπως το κάπνισμα και η κατανάλωση λιπαρών τροφών, ποτών με καφεΐνη και μεγάλης ποσότητας αλατιού μπορεί να επιδεινώσουν το πρόβλημα.