Μείωση του κινδύνου θανάτου από χρόνια καρδιακή ανεπάρκεια πετυχαίνει η ιβαμπραδίνη

Η ιβαμπραδίνη μειώνει πάνω απο 25% τον κίνδυνο θανάτου καινοσηλείας στους ασθενείς με χρόνια καρδιακή ανεπάρκεια, σύμφωνα με τα αποτελέσματα της μελέτης SHIFT (Systolic Heart Failure Treatment with the If Inhibitor Ivabradine Trial) που ανακοινώθηκαν στο Συνέδριο της Ευρωπαϊκής Καρδιολογικής Εταιρείας στη Στοκχόλμη, και δημοσιεύθηκαν ταυτόχρονα στο Lancet. Πρόκειται για τη μεγαλύτερη μελέτη νοσηρότητας η οποία συμπεριέλαβε πάνω από 6.500 ασθενείς σε 37 χώρες, με ήπια έως σοβαρή καρδιακή ανεπάρκεια και καρδιακή συχνότητα (ΚΣ) πάνω από 70 παλμούς/λεπτό, που ήταν υπό ιατρική παρακολούθηση για περισσότερο από 23 μήνες. Η SHIFT (Systolic Heart Failure Treatment with the If Inhibitor Ivabradine Trial) είναι μία τυχαιοποιημένη, διπλά τυφλή ελεγχόμενη μελέτη σχεδιασμένη για να συγκρίνει την ιβαμπραδίνη με το placebo ως προς τις εκβάσεις των ασθενών με μέτρια προς σοβαρή χρόνια καρδιακή ανεπάρκεια (ΧΚΑ), με κλάσμα εξώθησης αριστερής κοιλίας και όσων νοσηλεύτηκαν λόγω επιδεινωθείσας καρδιακής ανεπάρκειας τους προηγούμενους 12 μήνες. Η μελέτη σχεδιάστηκε για να εκτιμήσει αν η ιβαμπραδίνη μπορεί να βελτιώσει τις εκβάσεις, τα συμπτώματα και την ποιότητα ζωής όταν προστίθεται σε τυπική αγωγή ασθενών με ΧΚΑ και συστολική δυσλειτουργία. Μετά από ένα διάστημα ένταξης 14 ημερών χωρίς τη χρήση της αγωγής της μελέτης, οι επιλέξιμοι ασθενείς τυχαιοποιήθηκαν για να λάβουν είτε ιβαμπραδίνη είτε placebo επιπλέον την αγωγής που λάμβαναν για τη χρόνια καρδιακή ανεπάρκεια. Οι αγωγές αυτές συμπεριλάμβαναν αναστολείς του ΜΕΑ και/ή έναν αποκλειστή υποδοχέων αγγειοτασίνης ΙΙ, ένα β-αποκλειστή, ένα διουρητικό και έναν ανταγωνιστή αλδοστερόνης. Η αρχική δόση της ιβαμπραδίνης ή του placebo ήταν 5mg την ημέρα. Μετά από 14 ημέρες τιτλοποίησης, τη 14η ημέρα η δόση αυξήθηκε στα 7,5 mg δύο φορές την ημέρα. Στην περίπτωση μείωσης της καρδιακής συχνότητας ηρεμίας κάτω των 50 b.p.m ή εκδήλωσης συμπτωμάτων βραδυκαρδίας, η δόση μειώθηκε σε 2,5 mg δύο φορές την ημέρα. Εάν η καρδιακή συχνότητα ήταν μεταξύ των 50 και 60 b.p.m. η δόση παρέμεινε σε 5 mg δύο φορές την ημέρα. Η περίοδος διπλά τυφλής αγωγής διήρκησε σχεδόν 12/48 μήνες. Ο πρώτος ασθενής τυχαιοποιήθηκε τον Οκτώβριο 2006 και η μελέτη ολοκληρώθηκε το Μάιο 2010. Οι ασθενείς ήταν είτε άνδρες είτε γυναίκες με αποτελεσματική αντισύλληψη, ηλικίας &8805;18 ετών, με σταθερή συμπτωματική χρόνια καρδιακή ανεπάρκεια για &8805; 4 εβδομάδες και με προηγούμενη νοσηλεία λόγω επιδεινωθείσας καρδιακής ανεπάρκειας τους προηγούμενους 12μήνες. Οι ασθενείς έπρεπε να είχαν συστολική δυσλειτουργία της αριστερής κοιλίας με κλάσμα εξώθησης &8804;35%. Οι ασθενείς είχαν επίσης κολπικό ρυθμό με καρδιακή συχνότητα ηρεμίας &8805;70 b.p.m. όπως μετρήθηκε με ΗΚΓ 12 απαγωγών, που πραγματοποιήθηκε τουλάχιστον μετά από 5 λεπτά ηρεμίας στις δύο συνεχόμενες επισκέψεις πριν την τυχαιοποίηση. Το βασικό κριτήριο αποκλεισμού συμπεριέλαβε πρόσφατο έμφραγμα του μυοκαρδίου, κοιλιακή ή κολποκοιλιακή βηματοδότηση, που λειτουργεί για περισσότερο από 40% της ημέρας, κολπική μαρμαρυγή ή συμπτωματική υπόταση. Αποτελέσματα Στους ασθενείς με προχωρημένη καρδιακή ανεπάρκεια και δυσλειτουργία της αριστερής κοιλίας, η αυξημένη ενδοφλέβια χορήγηση ιβαμπραδίνης μειώνει αποτελεσματικά την καρδιακή συχνότητα, διατηρώντας όμως την καρδιακή παροχή και την καλή ανοχή. Η ειδική μείωση της καρδιακής συχνότητας με ιβαμπραδίνη θα μπορούσε να ωφελήσει ιδιαίτερα ορισμένες υποομάδες ασθενών που πάσχουν από συστολική καρδιακή ανεπάρκεια, όπως: (i) ασθενείς με αντένδειξη ή δυσανεξία στους β-αποκλειστές (ii) ασθενείς στους οποίους χορηγείται περιορισμένη δόση β-αποκλειστών, λόγω των ανεπιθύμητων ενεργειών όπως η υπόταση και η κόπωση (iii) ασθενείς των οποίων η καρδιακή συχνότητα παραμένει υψηλή (&8805;70 b.p.m.), παρά τη μέγιστη ανεκτή χορηγηθείσα δόση β-αποκλειστών. Το πρωτεύον τελικό σημείο ήταν καρδιαγγειακός θάνατος ή νοσηλεία λόγω επιδεινωθείσας καρδιακής ανεπάρκειας. Το πρώτο δευτερεύον τελικό σημείο ήταν καρδιαγγειακός θάνατος ή νοσηλεία λόγω επιδεινωθείσας καρδιακής ανεπάρκειας σε ασθενείς που έλαβαν τουλάχιστον το 50% της ημερήσιας δόσης στόχου β-αποκλειστών κατά την τυχαιοποίηση. Αλλα δευτερεύοντα τελικά σημεία συμπεριέλαβαν το θάνατο κάθε αιτιολογίας, κάθε καρδιαγγειακό θάνατο, τη νοσηλεία λόγω επιδεινωθείσας καρδιακής ανεπάρκειας, τη νοσηλεία κάθε αιτιολογίας, τη νοσηλεία κάθε καρδιαγγειακής αιτιολογίας, το θάνατο από καρδιακή ανεπάρκεια και τη νοσηλεία λόγω μη μοιραίου εμφράγματος του μυοκαρδίου. Τα αποτελέσματα έδειξαν ότι η προσθήκη ιβαμπραδίνης, μειώνει πάνω από 25% τον κίνδυνο θανάτου και νοσηλείας στους ασθενείς με καρδιακή ανεπάρκεια, όπως δήλωσε και ο συμπρόεδρος της εκτελεστικής επιτροπής της SHIFT, Δρ Μισέλ Κοματζντα, καθηγητής Καρδιολογίας στο Πανεπιστήμιο Pierre et Marie Curie του Παρισιού «20 χρόνια μετά από τους Αναστολείς του Μετατρεπτικού Ενζύμου Αγγειοτανσίνης και 10 χρόνια μετά τους β-αποκλειστές, έχουμε σήμερα στη διάθεσή των ασθενών μας ένα νέο φάρμακο που σώζει ζωές»! Παράλληλα ο εκλεγμένος πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Καρδιολογικής Εταιρείας, καθηγητής Παναγιώτης Βάρδας υπογράμμισε: «Ακόμα και με την υπάρχουσα θεραπεία, η οποία έχει βελτιώσει σημαντικά τις εκβάσεις τις τελευταίες δύο δεκαετίες, η πρόγνωση των ασθενών με Καρδιακή Ανεπάρκεια παραμένει φτωχή. Αυτά τα νέα αποτελέσματα απέδειξαν ότι η ιβαμπραδίνη μειώνει σημαντικά τον κίνδυνο θανάτου και νοσηλείας λόγω καρδιακής ανεπάρκειας σε ασθενείς ήδη σε αγωγή με β-αποκλειστές. Έτσι ενισχύεται περαιτέρω η θέση της Ιβαμπραδίνης, ως το επόμενο βήμα στην αντιμετώπιση των ασθενών με καρδιακή ανεπάρκεια». Η χρόνια καρδιακή ανεπάρκεια είναι ένα συχνό και αυξανόμενο πρόβλημα που αφορά 15 εκατ. ασθενείς στην Ευρώπη (2-3% του συνολικού πληθυσμού). Διαταράσσει την ικανότητα της καρδιάς να αντλήσει αποτελεσματικά και να διατηρήσει ικανοποιητική την κυκλοφορία αίματος για την κάλυψη των σωματικών αναγκών. Η καρδιακή ανεπάρκεια αποτελεί ένα μείζον κόστος για τα Συστήματα Υγείας καθώς αντιπροσωπεύει το 10% των εισαγωγών σε νοσοκομείο, ενώ υπολογίζεται ότι το 50% των ασθενών με καρδιακή ανεπάρκεια πεθαίνουν σε 4 χρόνια.