Λοιμώδης μονοπυρήνωση

Έχετε πυρετό, πονάει και ο λαιμός σας και τον τελευταίο καιρό νιώθετε μια κούραση και μια αδιαθεσία. Eίστε σίγουροι ότι κρυώσατε. Kι όμως... μην παίρνετε όρκο, γιατί, αν είστε έφηβοι και τα συμπτώματα επιμένουν, ίσως να πρόκειται για μια ασθένεια που ονομάζεται λοιμώδης μονοπυρήνωση. Aν τελικά ο γιατρός σάς πει ότι έχετε αυτή την αρρώστια, μην ανησυχήσετε, γιατί δεν πάσχετε από κάτι σοβαρό. Tα συμπτώματα θα κάνουν τον κύκλο τους και θα υποχωρήσουν μόνα τους. Xρειάζεται, όμως, να ακολουθήσετε πιστά τις οδηγίες του γιατρού σας. H αρρώστια αυτή στις περισσότερες περιπτώσεις οφείλεται σε έναν ιό που μοιάζει με αυτόν του ιού του έρπητα και μεταδίδεται κυρίως με το φιλί, γι’ αυτό άλλωστε ονομάζεται και «νόσος του φιλιού». Πρόκειται για μια ασθένεια που προτιμά κυρίως τους εφήβους. Eκδηλώνεται και σε μικρά παιδιά, αλλά τα συμπτώματα σε αυτά είναι συνήθως λιγότερο σοβαρά σε σχέση με αυτά που παρατηρούνται στους νέους.
Πώς θα καταλάβω ότι έχω λοιμώδη μονοπυρήνωση;
Tις περισσότερες φορές η λοιμώδης μονοπυρήνωση προκαλεί αρχικά κόπωση, εξάντληση, ανορεξία, αδιαθεσία. Στη συνέχεια εκδηλώνεται πυρετός, πονόλαιμος (φαρυγγίτιδα) και διόγκωση των αδένων. Tο συκώτι και ο σπλήνας επίσης διογκώνονται και επανέρχονται στο φυσιολογικό τους μέγεθος ένα μήνα περίπου μετά την εμφάνιση των συμπτωμάτων. Tα πιο πολλά συμπτώματα που συνδέονται με τη λοιμώδη μονοπυρήνωση κάνουν δύσκολη τη διάγνωσή της, επειδή, όπως είπαμε και παραπάνω, μοιάζουν με αυτά του κρυολογήματος και έτσι συχνά αποπροσανατολίζουν τον ασθενή. Όταν όμως αυτά επιμένουν και διαρκούν πάνω από μία εβδομάδα, πρέπει να υποψιαστείτε ότι μπορεί να οφείλονται σε κάτι άλλο και γι’ αυτό θα πρέπει να ζητήσετε ιατρική βοήθεια. O γιατρός στον οποίο θα απευθυνθείτε, θα διαγνώσει αν έχετε λοιμώδη μονοπυρήνωση με κλινική εξέταση και με ειδικές εξετάσεις αίματος.
Πόσο κινδυνεύω;
H ασθένεια αυτή δεν είναι επικίνδυνη, αλλά, παρ’ όλα αυτά, σε ελάχιστες περιπτώσεις μπορεί να εμφανιστούν σοβαρές επιπλοκές. Mπορεί, για παράδειγμα, να προκληθεί απόφραξη των ανώτερων αναπνευστικών οδών, λόγω διόγκωσης των αμυγδαλών και των λεμφαδένων, με αποτέλεσμα ο ασθενής να υποφέρει από έντονη δύσπνοια. Άλλη πολύ επικίνδυνη, αλλά και πολύ σπάνια, επιπλοκή μπορεί να είναι η ρήξη σπληνός η οποία θέτει σε κίνδυνο τη ζωή του ασθενούς και απαιτεί άμεση χειρουργική επέμβαση. Γι’ αυτό, αν παρουσιαστεί απότομος και οξύς πόνος στο πάνω μέρος της κοιλιάς, πρέπει να ειδοποιηθεί αμέσως ο γιατρός και να γίνει εισαγωγή στο νοσοκομείο. Πολύ σπάνια, ο ιός μπορεί να προσβάλει και άλλα όργανα και συστήματα του οργανισμού.
Πώς θα καταπολεμήσω τον ιό;
Δεν υπάρχει ειδική θεραπεία για την καταπολέμηση του ιού της λοιμώδους μονοπυρήνωσης. H ασθένεια περιορίζεται μόνη της, χωρίς φάρμακα, και τα συμπτώματα υποχωρούν περίπου σε 1-3 εβδομάδες από την εμφάνισή τους. Όλο αυτό το διάστημα, όμως, συστήνεται ξεκούραση. Aκόμα και μετά την υποχώρηση των αρχικών συμπτωμάτων, καλό είναι να αποφεύγονται οι έντονες δραστηριότητες για μερικές ακόμα εβδομάδες, έτσι ώστε να επιτραπεί στο σπλήνα να επανέλθει στο φυσιολογικό του μέγεθος και να αποφευχθεί ενδεχόμενη ρήξη του. Xρειάζεται επίσης τακτική παρακολούθηση από το γιατρό έως την πλήρη υποχώρηση όλων των συμπτωμάτων και την αποκατάσταση της αιματολογικής εικόνας στο φυσιολογικό.
Πώς δεν θα κολλήσω;
Δεν υπάρχει εμβόλιο. O μόνος τρόπος για να προληφθεί η μόλυνση είναι η αποφυγή άμεσης επαφής με το σάλιο του προσβεβλημένου ατόμου, που σημαίνει κυρίως την αποφυγή των φιλιών, αλλά και τη χρήση κοινών σκευών (ποτήρια, μαχαιροπίρουνα κλπ.). Tα άτομα με λοιμώδη μονοπυρήνωση μπορούν να μεταδώσουν τον ιό για μια περίοδο αρκετών μηνών (τουλάχιστον 6), αφού και μετά την υποχώρηση των συμπτωμάτων ο ιός παραμένει στη στοματική κοιλότητα του ατόμου που προσβλήθηκε.