ΓΡΙΠΗ: Η ΤΑΛΑΙΠΩΡΙΑ ΤΟΥ ΧΕΙΜΩΝΑ

 

Ο χειμώνας συνδέεται στενά με τις κάθε λογής ιώσεις, που μας κρατούν κάθε χρόνο στο κρεβάτι, άλλοτε με απλά συμπτώματα καταρροής, βήχα, πυρετού και μυαλγιών και άλλοτε με όλα όσα τελειώνουν σε –ίτιδα… Δηλαδή βρογχίτιδα, ωτίτιδα, ρινίτιδα και άλλα, που λόγω της παραπάνω κατάληξης πρέπει να μας παραπέμπουν πάντα σε φλεγμονές, συχνά από μικρόβια και όχι ιούς. Ενώ όμως για τα απλά, γνωστά συμπτώματα -ειδικά από τους ιούς του κρυολογήματος- αρκούν τα γνωστά αντιπυρετικά και η ξεκούραση στο κρεβάτι, για τις παθήσεις μικροβιακής αιτιολογίας χρειάζονται αντιβιοτικά φάρμακα. Παράλληλα, σχολαστική τήρηση των κανόνων υγιεινής, παραμονή σε καλά αεριζόμενους χώρους, όχι εξαντλητικές δίαιτες και «δυναμωτική» διατροφή, επαλείψεις με οινόπνευμα και κατάκλιση, εάν χρειαστεί, μπορούν να μας προστατέψουν.
Η γρίπη είναι μια οξεία λοίμωξη του αναπνευστικού συστήματος, η οποία παρουσιάζεται κατά τους χειμερινούς μήνες, συνήθως μεταξύ Δεκεμβρίου και Απριλίου. Είναι εξαιρετικά μεταδοτική νόσος, που προκαλεί κατά καιρούς επιδημίες και, σπανιότερα, πανδημίες.
Η μετάδοσή της από άνθρωπο σε άνθρωπο γίνεται 24 ώρες πριν από την έναρξη των συμπτωμάτων και 3 έως 5 ημέρες μετά. Η νόσος οφείλεται σε συγκεκριμένο ιό, συχνότερα τον ιό της γρίπης τύπου Α και τύπου Β, και δεν πρέπει να συγχέεται με άλλες ιώσεις του αναπνευστικού συστήματος, οι οποίες είναι επίσης συχνές κατά τους χειμερινούς μήνες.
Πες μου το σύμπτωμα… να σου πω τι έχεις
Τα χαρακτηριστικά συμπτώματα της γρίπης είναι η αιφνίδια έναρξη της νόσου με υψηλό πυρετό, που κυμαίνεται κυρίως από 38 έως 40 βαθμούς Κελσίου, ρίγη, πονοκέφαλο, ζάλη, έντονους μυϊκούς πόνους, μεγάλη εξασθένηση και βήχα. Η διάρκεια της νόσου κυμαίνεται από 2 έως 5 ημέρες, αλλά ο βήχας και η εξάντληση μπορεί να επιμείνουν για μια έως δυο εβδομάδες, μετά την υποχώρηση του πυρετού.
Σαν νόσος, η γρίπη είναι αυτοϊόμενη, αλλά εκτός της παροδικής ανικανότητας που επιφέρει λόγω των έντονων συμπτωμάτων, μπορεί να προκαλέσει και μια σειρά επιπλοκών, όπως είναι η οξεία βρογχίτιδα, η ωτίτιδα, η πνευμονία, η επιδείνωση της χρόνιας βρογχίτιδας και της αναπνευστικής ανεπάρκειας σε ασθενείς με χρόνια αναπνευστικά προβλήματα, παραρινοκολπίτιδα, κ.α.. Τα περισσότερα άτομα που προσβάλλονται από γρίπη είναι σχετικά υγιή, κάτω των 65 ετών.
Μα πώς «κόλλησα»;
Σε γενικές γραμμές θα μπορούσαμε να πούμε ότι, ο ιός της γρίπης –όπως και πολλοί άλλοι ιοί- μεταδίδεται με τα σταγονίδια των εκκρίσεών μας, από το στόμα και τη μύτη. Επειδή, όμως, ο ιός βρίσκεται στο περιβάλλον νοσούντων και φορέων, πρακτικά κολλάμε τον ιό του απλού κρυολογήματος ή τον ιό της γρίπης:

• Κάνοντας χειραψία με φορέα και μετά φέρνοντας τα χέρια μας στο πρόσωπο.
  
• Αγγίζοντας το πόμολο της τουαλέτας καθώς βγαίνουμε με τα χέρια -κατά τα άλλα- καθαρά. Σε εποχές έξαρσης, είναι προτιμότερο να αγγίζουμε το πόμολο με λίγο χαρτί από την τουαλέτα. Κάτι αντίστοιχο μπορεί να συμβεί και με το ακουστικό του τηλεφώνου.
  
• Ευρισκόμενοι σε κλειστό, όχι καλά αεριζόμενο χώρο, με ασθενείς που βήχουν και φτερνίζονται ακόμα κι από απόσταση πολλών μέτρων.
  
• Χρησιμοποιώντας το ίδιο ποτήρι με φορέα του ιού.
  
• Με το φιλί στο στόμα αλλά και με αυτό στο μάγουλο, εάν έρθουμε σε επαφή με απειροελάχιστα σταγονίδια σάλιου.

Φταίει το κρύο για τη γρίπη;
Σχετικά με την προέλευση της γρίπης -και των ιογενών λοιμώξεων του αναπνευστικού γενικότερα- παραμένουν ζωντανοί διάφοροι «μύθοι», μεταξύ των οποίων προεξάρχει αυτός της έκθεσης στο κρύο. Αυτό, όμως, δεν έχει επιβεβαιωθεί από καμιά μελέτη.
Συνηθισμένο είναι το φαινόμενο, οι μαμάδες να ντύνουν τα παιδιά τους με υπερβολικά ζεστά ρούχα, ακόμη και κατά τους φθινοπωρινούς μήνες, κάτι που καθυστερεί την προσαρμογή του οργανισμού τους στο χειμερινό κλίμα. Ο σημαντικότερος παράγοντας για τον οποίο κάποιοι προσβάλλονται συχνότερα από γρίπη, σχετίζεται πιθανότατα με την κατάσταση του ανοσοποιητικού συστήματος -την «άμυνα» του οργανισμού, δηλαδή.
Επί απουσίας κάποιας ειδικής νόσου ή προδιάθεσης, η κατάσταση του ανοσοποιητικού συνδέεται με τη σωστή διατροφή, με την επαρκή ποσότητα και ποιότητα ύπνου και με το χρόνιο στρες. Αξίζει, πάντως, να αναφερθεί, σε σχέση με το κρύο ότι, ο ύπνος σε περιβάλλον με χαμηλή θερμοκρασία δεν είναι καλής ποιότητας και αυτό μπορεί να μειώσει το επίπεδο ανοσίας και, βέβαια, να προδιαθέσει σε πολλές παθήσεις.
Τι φάρμακο να πάρω γιατρέ;
Όταν οι ασθενείς προσβάλλονται από γρίπη, αναζητούν την ταχεία ανακούφιση των συμπτωμάτων τους σε φάρμακα, όπως είναι τα αναλγητικά-αντιπυρετικά, που δίνονται χωρίς συνταγή γιατρού.
Πρέπει να γνωρίζουμε, όμως, ότι αυτά τα φάρμακα προσφέρουν μεν ανακούφιση από τα συμπτώματα, αλλά δεν μειώνουν τη διάρκεια της νόσου, ούτε περιορίζουν την εξάπλωσή της.
Επίσης, θα πρέπει να ξέρετε ότι, οι ιοί της γρίπης δεν είναι ευαίσθητοι στα αντιβιοτικά. Επομένως, το κρυολόγημα και η γρίπη δεν χρειάζονται αντιβιοτικά. Αφήστε στο γιατρό την επιλογή και ακολουθείστε τις οδηγίες του. Είναι σημαντικό να διαφυλάξουμε τη «δύναμη» των αντιβιοτικών. Αυτό σημαίνει ότι δεν τα χρησιμοποιούμε χωρίς ιατρική σύσταση.
Ο φόβος για πανδημία γρίπης
Τις τελευταίες δεκαετίες έχουν αυξηθεί σημαντικά τα αεροπορικά ταξίδια. Αυτό σημαίνει ότι, ο οποιοσδήποτε ιός μπορεί να «ταξιδέψει» μέσα σε λίγες ώρες από τη μία άκρη του κόσμου στην άλλη. Αυτό αποτελεί μια επιπλέον «δυνατότητα» του ιού της γρίπης. Έχει παρατηρηθεί ότι σε περίπου τακτά χρονικά διαστήματα -συνήθως κάθε 30 χρόνια- κάνει την εμφάνισή της μια πανδημία γρίπης. Αυτή οφείλεται σε έναν ιό ο οποίος έχει υποστεί σημαντική μετάλλαξη -οι μεταλλάξεις είναι συνεχείς στους ιούς της γρίπης- και είναι, ως εκ τούτου, ανοσολογικά άγνωστος και πολύ επικίνδυνος.
Η εμπειρία του προηγούμενου χειμώνα μάς διδάσκει ότι αν συμβεί στο άμεσο μέλλον πανδημία, αυτή θα αφορά τον ιό της γρίπης των πτηνών και το «κακό» θα ξεκινήσει από την Ανατολική Ασία, όπου υπάρχουν ακόμα χιλιάδες αγροτικές κοινότητες στις οποίες τα οικόσιτα πτηνά και ζώα ζουν σε άμεση επαφή με τον άνθρωπο. Αυτό σημαίνει ότι, ο ιός των πουλερικών μπορεί εύκολα να βρει ξενιστή για να μεταλλαχθεί, ώστε να μπορέσει όχι απλώς να μολύνει τον άνθρωπο -αυτό συμβαίνει και τώρα-, αλλά να μεταδίδεται από άνθρωπο σε άνθρωπο και όχι μόνο από τα ζώα στον άνθρωπο.
Πόσο πιθανή είναι η εμφάνιση Πανδημίας Γρίπης
Τρεις πανδημίες γρίπης συνέβησαν κατά τη διάρκεια του τελευταίου αιώνα. Οι επιστήμονες προβλέπουν την εμφάνιση μιας πανδημίας, παρόλο που δεν μπορούν να πουν πότε ακριβώς θα εκδηλωθεί.
Ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας βρίσκεται σε σταθερή επαγρύπνηση για τα πρώτα σημάδια εμφάνισης μιας πανδημίας ώστε να ληφθούν μέτρα για τον μεγαλύτερο δυνατό περιορισμό της. Ωστόσο, με τον συνεχώς αυξανόμενο αριθμό των ανθρώπων που ταξιδεύουν αεροπορικά σε όλο τον κόσμο, οι πιθανότητες εμφάνισης της πανδημίας στην Ελλάδα είναι αυξημένες.

ΑΠΛΕΣ ΟΔΗΓΙΕΣ Προμηθευτείτε στο γραφείο και στο αυτοκίνητο μαντιλάκια εμποτισμένα με οινόπνευμα -θα τα βρείτε εύκολα στα φαρμακεία και τα σούπερ μάρκετ- και χρησιμοποιήστε τα τακτικά μέσα στην ημέρα για την καθαριότητα των χεριών. Αποφύγετε τα μέρη με συνωστισμό όταν υπάρχει έξαρση γρίπης. Αερίζετε τακτικά τους χώρους σας (π.χ. ανά μια ώρα το γραφείο επί λίγα λεπτά) ακόμα κι αν έξω κάνει τσουχτερό κρύο. Μην κάνετε εξαντλητικές δίαιτες κατά τη διάρκεια του χειμώνα και μάλιστα τους μήνες Ιανουάριο, Φεβρουάριο και Μάρτιο. Αν είναι απολύτως απαραίτητο να τηρείτε διαιτολόγιο με λίγες θερμίδες, συμπληρώστε τη διατροφή σας με πολυβιταμινούχα σκευάσματα από το φαρμακείο. Μην ακουμπάτε πόμολα, ακουστικά τηλεφώνων, στυλό και άλλα αντικείμενα που χρησιμοποίησε πριν από εσάς κάποιος που δείχνει άρρωστος ή φτερνίζεται και έχει καταρροή.

ΤΑ ΛΑΘΗ ΣΤΗΝ ΠΡΟΛΗΨΗ Δεν υπάρχει καμία εμπεριστατωμένη μελέτη που να αποδεικνύει ότι εάν πίνουμε καθημερινά φυσικό χυμό πορτοκάλι, δεν θα κολλήσουμε χειμερινές ιώσεις. Αν σας αρέσει, λοιπόν, καλά κάνετε και τον πίνετε. Μη νομίζετε όμως ότι σας θωρακίζει από τις ιώσεις. Το υπερβολικό ντύσιμο με χοντρά πουλόβερ και άλλα πολύ ζεστά ρούχα σπανίως ενδείκνυται για το ελληνικό κλίμα. Εξάλλου, δεν πρόκειται να σας προσπεράσει ο ιός επειδή φοράτε παλτό… Τα πολύ ζεστά ροφήματα ταιριάζουν με το ψυχρό κλίμα του χειμώνα, αλλά δεν κάνουν καλό στο λαιμό, ούτε βοηθούν στο να ξεπεραστεί το κρυολόγημα ή η γρίπη. Όταν ξυπνάμε κάποιο πρωί με πυρετό, πόνο στο λαιμό, καταρροή και μυαλγίες ΔΕΝ πηγαίνουμε στο γραφείο. Έτσι, προστατεύουμε και σεβόμαστε τους συναδέλφους μας, αλλά και γλιτώνουμε εργατοώρες καθώς γινόμαστε πιο γρήγορα καλά.