ΠΡΩΤΟΠΟΡΙΑΚΗ μέθοδος που ανακάλυψε Ελληνας καθηγητής
Θεραπεία ελπίδας για τη σκλήρυνση κατά πλάκας
Της ΣΟΦΙΑΣ ΝΕΤΑ
Πρωτοποριακή μέθοδος θεραπείας με βλαστοκύτταρα, που ανακάλυψε Ελληνας καθηγητής, δοκιμάζεται σήμερα σε ασθενείς με σκλήρυνση κατά πλάκας, σε συνεργασία με ελληνικά νοσοκομεία, ενώ τα αποτελέσματα στα πειραματόζωα ήταν θεαματικά.
 Ο καθηγητής Νευρολογίας Δημ. Καρούσης, διευθυντής στο Κέντρο Σκλήρυνσης κατά Πλάκας του νοσοκομείου Hadassah της Ιερουσαλήμ |
Πρόκειται για την εφαρμογή μιας καινούργιας και πρωτοποριακής θεραπείας σε ασθενείς με σκλήρυνση κατά πλάκας (και άλλες νευροεκφυλιστικές παθήσεις) με τη χρήση βλαστοκυττάρων, στο Γενικό Κρατικό Νοσοκομείο της Αθήνας, υπό την καθοδήγηση της διευθύντριας του Νευρολογικού Τμήματος Κλημεντίνης Καραγεωργίου.
Τα βλαστοκύτταρα
Οπως εξηγεί ο κ. Καρούσης, «υπάρχουν πολλών ειδών βλαστοκύτταρα. Πρόκειται για πολυδύναμα κύτταρα τα οποία, κάτω από κατάλληλες συνθήκες, έχουν τη δυνατότητα να διαφοροποιηθούν σε κύτταρα όλων των ιστών του σώματος συμπεριλαμβανομένων και των κυττάρων του νευρικού συστήματος. Τα βλαστοκύτταρα, στην κλασική τους μορφή, λαμβάνονται συνήθως από εμβρυϊκούς ιστούς, όμως, τα τελευταία χρόνια έχει γίνει δυνατόν να απομονωθούν βλαστοκύτταρα και από τους ιστούς οποιουδήποτε ενήλικα.
Η πιο αποτελεσματική και εύκολη μέθοδος να παραχθούν μεγάλες ποσότητες τέτοιων βλαστοκυττάρων είναι από τον μυελό των οστών. Ο μυελός των οστών περιέχει τα κλασικά βλαστοκύτταρα του αίματος (τα οποία χρησιμοποιούνται για τη μεταμόσχευση του μυελού - στην περίπτωσή μας δεν αναφερόμαστε σε αυτά) και βλαστοκύτταρα μεσεγχυματικού τύπου, τα οποία είναι αυτά που χρησιμοποιούμε στην ομάδα μας στο Ισραήλ».
Εντατικές έρευνες που πραγματοποιήθηκαν στο εργαστήριο του κ. Καρούση στο Πανεπιστημιακό Νοσοκομείο Hadassah στην Ιερουσαλήμ, σε συνεργασία με τον καθηγητή κ. Slavin, διευθυντή του Τμήματος Μεταμόσχευσης Μυελού στο Hadassah, έδειξαν ότι τα κύτταρα αυτά μπορούν να χρησιμοποιηθούν για τη θεραπεία νευρολογικών παθήσεων.
Η μεταμόσχευση αυτού του είδους των βλαστοκυττάρων ξεκίνησε το 2002 σε πειραματικά μοντέλα (Καρούσης, Αμερικανική Ακαδημία Νευρολογίας, 2004-5) και έδειξε ότι στο μοντέλο των ποντικιών της σκλήρυνσης κατά πλάκας μπορούν τα κύτταρα αυτά να αναπλάσουν μυελίνη και νευρικό ιστό, ενώ παράλληλα προστατεύουν τα νευρικά κύτταρα από τη χρόνια φλεγμονή.
Παράλληλα, δοκιμάστηκε και από μία ομάδα επιστημόνων στην Ιταλία. Η μέθοδος μεταμόσχευσης είναι πολύ απλή, σημειώνει ο κ. Καρούσης: τα κύτταρα λαμβάνονται με παρακέντηση από τον μυελό των οστών με σύντομη αναισθησία, μετά υποβάλλονται σε ειδική καλλιέργεια υπό πολύ ειδικές συνθήκες, σε πλήρως άσηπτο εργαστήριο στο Νοσοκομείο Hadassah. Αφού ετοιμαστούν τα κύτταρα, γίνεται η έγχυσή τους με μια απλή οσφιονωτιαία παρακέντηση, με τοπική μόνο αναισθησία. Ο ασθενής δεν έχει πόνους ή άλλες παρενέργειες από την έγχυση. Η όλη διαδικασία απαιτεί μόνο μία ημέρα εισαγωγής στο νοσοκομείο. Εδώ πρέπει να τονιστεί ότι, εφόσον τα κύτταρα είναι του ιδίου του ασθενούς, δεν υπάρχει κίνδυνος απόρριψης και γι' αυτό δεν υπάρχει κανένας λόγος χρήσης ανοσοκαταστολής.
Η πρώτη περίπτωση τέτοιου είδους μεταμόσχευσης πραγματοποιήθηκε πριν από ενάμιση χρόνο (από την ομάδα του κ. Καρούση) σε ασθενή που έπασχε από οξεία διατομή του νωτιαίου μυελού από τραύμα. Αυτός ο ασθενής έχει παρουσιάσει σταδιακή βελτίωση και από πλήρη παράλυση έχει ανακτήσει κάποια κινητικότητα στα πόδια και έχει σημαντική βελτίωση στην αισθητικότητα των κάτω άκρων και στον έλεγχο των σφιγκτήρων. Από τότε έχει εφαρμοσθεί σε άλλους 10 ασθενείς με πολύ ακραίες νευροεκφυλιστικές παθήσεις όπως η ALS. «Στους τελευταίους ασθενείς έχουμε διαπιστώσει μία σταθεροποίηση και ελαφριά βελτίωση, αλλά είναι ακόμα νωρίς για να κρίνει κανείς από αυτά τα πρώιμα αποτελέσματα», τονίζει ο καθηγητής.
Η εφαρμογή
Σημειώνεται ότι για πρώτη φορά σε ασθενείς με σκλήρυνση κατά πλάκας εφαρμόσθηκε η μέθοδος σε συνεργασία με το Γενικό Κρατικό, πριν από 3 μήνες και μόνο σε δύο περιπτώσεις, και οι ειδικοί θεωρούν ότι είναι ακόμα πολύ νωρίς για να υπάρχουν ενδείξεις αποτελεσματικότητας.
«Οι πιθανές παρενέργειες περιλαμβάνουν τον κίνδυνο επιμόλυνσης, τον οποίο φυσικά προσπαθούμε να μειώσουμε στο ελάχιστο, όπως και κάποιον θεωρητικό κίνδυνο τα εγχυόμενα βλαστοκύτταρα να πολλαπλασιαστούν υπερβολικά και να δημιουργήσουν νεοπλασία. Τέτοιος κίνδυνος υπάρχει κυρίως με τα βλαστοκύτταρα εμβρυϊκού τύπου και όχι του μυελού των οστών. Στους επόμενους μήνες», καταλήγει ο κ. Καρούσης, «η συνεργασία αυτή με τα ελληνικά νοσοκομεία θα επεκταθεί και ελπίζουμε να υπάρξουν αντίστοιχα με τα θεαματικά αποτελέσματα που υπήρχαν στα πειραματόζωα».
Δεν υπάρχουν σχόλια: