Πρησμένα πόδια

 

Έχετε πρησμένα πόδια ή πρησμένους αστραγάλους;

Τα πρησμένα πόδια αποτελούν μία ένδειξη που μερικές φορές χρειάζεται να μας προβληματίσει και άλλες όχι.

Αλλά πόσο, αλήθεια, κακό κάνουμε στην υγεία μας μένοντας σχεδόν αδιάφοροι μπρος στα συμπτώματα αυτά που υποδηλώνουν πρήξιμο των σκελών;

Ο λόγος είναι ότι το πρήξιμο αυτό να μην προέρχονται από μια απλή αιτία, αλλά από κάποιο σοβαρότερο πρόβλημα υγείας.

Λεπτή Ισορροπεία

Σίγουρα, όλοι θα αισθανθήκατε κάποτε πρησμένα τα πόδια σας έπειτα από ένα ταξίδι μεγάλης διάρκειας σε καθιστική στάση, σε περίοδο ζεστού καιρού ή ύστερα από μια μέρα ορθοστασίας.

Σε τέτοιες περιπτώσεις, οι αιτίες είναι γνωστές και το αποτέλεσμα φυσιολογικό επακόλουθο.

Όμως, πρέπει να γίνει απ’ όλους κατανοητό ότι το πρήξιμο των ποδιών δεν έχει πάντα την προέλευσή του σε απλά αίτια.

Αν και είναι σύνηθες σύμπτωμα, δεν πρέπει να παραμελείται χωρίς προβληματισμό, γιατί δεν είναι λίγες οι φορές που προέρχεται από κάποια οργανική ανωμαλία.

Το οίδημα, όπως λέγεται σύμφωνα με την ιατρική ορολογία το πρήξιμο, σημαίνει ότι υπάρχει υπερβολικά μεγάλη ποσότητα υγρών μεταξύ των κυττάρων του σώματος.

Οίδημα μπορεί να αναπτυχθεί σε ένα, αλλά και σε περισσότερα μέρη του σώματος.

Φυσιολογικά, το σώμα διατηρεί μια λεπτή ισορροπία, με την οποία συγκρατείται μεταξύ των ιστών η κατάλληλη ποσότητα υγρών.

Για αυτό και το σώμα φροντίζει πάντα ώστε η ποσότητα του νερού που εισέρχεται στον οργανισμό, να είναι ίση με αυτή που αποβάλλεται με τη διούρηση, την αναπνοή, τον ιδρώτα και τα κόπρανα.

Διατάραξη της Ισορροπείας

Στο σώμα μεταφέρονται υγρά – κατά την κυκλοφορία του αίματος – μέσω των αρτηριών και των φλεβών.

Υγρά μεταφέρονται, επίσης, και δια του λεμφικού συστήματος – ένα δίκτυο αγωγών δια των οποίων μεταφέρεται η λέμφος, ένα άχρουν υγρό που περιέχει τα λευκά αιμοσφαίρια που καταπολεμούν τις ασθένειες.

Τα υγρά στο αίμα περιέχουν οξυγόνο και θρεπτικά συστατικά, τα οποία έχουν ανάγκη τα κύτταρα.

Κατά την κυκλοφορία τους, τα υγρά διέρχονται δια των τοιχωμάτων των αιμοφόρων αγγείων και μεταφέρονται προς τους ιστούς.

Εκεί διατρέφουν και προσφέρουν υγρά στα κύτταρα.

Στη συνέχεια, τα υγρά – όταν προσδώσουν όλα τα θρεπτικά τους υλικά-  επιστρέφουν στα αιμοφόρα αγγεία και δι’ αυτών στην καρδιά.

Όταν, λοιπόν, παρατηρείται οίδημα τι συμβαίνει;

Ή ότι υγρά περισσότερα απ’ ότι πρέπει εγκαταλείπουν τα αιμοφόρα αγγεία προς τους ιστούς ή αντιστρόφως, υγρά λιγότερα απ’ ότι πρέπει μετακινούνται από τους ιστούς. Το αποτέλεσμα; Πρήξιμο διαφόρων βαθμών.

Πότε να επισκεφθείτε γιατρό

Το ερώτημα, αν θα πρέπει να επισκέπτεστε το γιατρό σας κάθε φορά που θα πρήζονται τα πόδια σας, δεν είναι τόσο εύκολο ν’ απαντηθεί.

Γιατί ο βαθμός του πρηξίματος μπορεί να μην είναι ικανοποιητικός αποφασιστικός παράγοντας για το πότε είναι απαραίτητη η ιατρική βοήθεια.

Για παράδειγμα, σε μερικές περιπτώσεις, σοβαρές οργανικές ανωμαλίες πιθανώς να προκαλούν μικρού βαθμού πρήξιμο.

Αμέσως στο γιατρό όταν το πρήξιμο στα πόδια είναι:

• αιφνίδιο
• επώδυνο
• επίμονο
• στη μία κνήμη

ή συνοδεύεται από:

• δύσπνοια
• αύξηση βάρους ή από
• κοκκίνισμα

Από τι πρήζονται συνήθως τα πόδια;

Πολλοί παράγοντες μπορεί να διαταράξουν την ισορροπία των υγρών στο σώμα μας και να προκαλέσουν οίδημα στα πόδια.

Μεταξύ αυτών οι πιο συνηθισμένοι είναι:

• Ακινησία: Όταν βαδίζετε ή τρέχετε, οι μύες των κνημών συστέλλονται και συμπιέζουν τα αιμοφόρα αγγεία υποβοηθώντας έτσι τη ροή του αίματος. Όταν, όμως, δεν χρησιμοποιούνται αυτοί οι μύες, όπως για παράδειγμα, κατά τη διάρκεια μιας μακράς αεροπορικής πτήσης, το αίμα μπορεί να παραμείνει στάσιμο στις φλέβες. Tο αποτέλεσμα; Το γεγονός αυτό να δυσκολεύει τη ροή των υγρών από τους ιστούς προς τα αγγεία και να προκαλείται οίδημα.
• Υψηλές θερμοκρασίες: Ο ζεστός καιρός μπορεί να προκαλέσει διαστολή των αγγείων, διευκολύνοντας έτσι τη ροή των υγρών από αυτά προς τους ιστούς.
• Η λήψη ορισμένων φαρμάκων: Φάρμακα ευρείας χρήσεως όπως στεροειδή, αντιϋπερτασικά, αντικαταθλιπτικά, υποκατάστασης ορμονών και μη στεροειδή αντιφλεγμονώδη φάρμακα (NAAIDS) μπορούν να επηρεάσουν την ταχύτητα ροής των υγρών από τα αγγεία προς τους ιστούς.
• Η λήψη άλατος: Ο οργανισμός με δυναμικό τρόπο διατηρεί σταθερή –με μικρές διακυμάνσεις- τη συγκέντρωση άλατος στους ιστούς. Εάν, όμως, λαμβάνετε αλάτι περισσότερο απ’ όσο χρειάζεστε, τότε ο οργανισμός σας το αραιώνει δια συγκρατήσεως υγρών και σας προκαλεί δίψα.
• Εμμηνόπαυση και εγκυμοσύνη: Πρόκειται για καταστάσεις που συνοδεύονται από μεταβολές των επιπέδων ορμονών, οι οποίες επηρεάζουν τους ρυθμούς εισροής και εκροής των υγρών από τους ιστούς.

Όχι στα πρησμένα πόδια!

Τα οιδήματα που προκαλούνται από συνήθεις παράγοντες αντιμετωπίζονται με απλές θεραπευτικές μεθόδους, όπως:

• άσκηση
• απώλεια βάρους
• ανύψωση των σκελών, ή
• χρησιμοποίηση υποστηρικτικών καλτσών

Άλλες επιλογές περιλαμβάνουν:

• τον περιορισμό του άλατος
• αποφυγή θερμών χώρων, ή
• τη ρύθμιση της λήψης υγρών

Σοβαρές αιτίες που δημιουργούν πρησμένα πόδια

Σε μερικές περιπτώσεις, όμως, το πρήξιμο των ποδιών μπορεί να είναι ένδειξη μιας σοβαρότερης υποκρυπτόμενης ανωμαλίας που αφορά στην υγεία μας. Στην περίπτωση αυτή μπορεί να πρήζεται το ένα ή και τα δύο πόδια.

Καταστάσεις που μπορούν να προκαλέσουν πρήξιμο του ενός ποδιού περιλαμβάνουν:

• Θρόμβωση: Τυχόν θρόμβος σε κάποια φλέβα του ενός ποδιού μπορεί να κάνει το αίμα να λιμνάσει και να εμποδίσει την ροή του. Το οίδημα μπορεί να συμβεί αιφνιδίως, να είναι επώδυνο και να συνοδεύεται από κοκκίνισμα. Επιβάλλεται άμεση ιατρική αντιμετώπιση.
• Εξασθενημένες φλέβες: Παραμορφωμένες φλέβες, όπως φλεβικοί κιρσοί ή φλέβες των οποίων τα τοιχώματα ή οι βαλβίδες έχουν υποστεί βλάβες μπορούν να εξαναγκάσουν το αίμα να λιμνάσει στα αιμοφόρα αγγεία του ποδιού, με συνέπεια το οίδημα.
• Λεμφοίδημα: Εάν οι αγωγοί του λεμφικού συστήματος αποφραχθούν, η λέμφος δεν μπορεί να κυκλοφορήσει σωστά και μπορεί να συσσωρευτεί. Απόφραξη μπορεί να προκληθεί από μολύνσεις, από σχηματισμό συνδετικού ιστού στους λεμφικούς αγωγούς, από παράσιτο ή από κληρονομικά αίτια.
• Μολύνσεις και φλεγμονές: Μολύνσεις σε ιστό του ποδιού μπορεί να οδηγήσουν σε φλεγμονές που προκαλούν αυξημένη ροή αίματος στα αγγεία του. Φλεγμονώδεις ασθένειες όπως η ρευματοειδής αρθρίτιδα και η ουρική αρθρίτιδα μπορεί, επίσης, να οδηγήσουν σε οίδημα.
• Νεοπλασίες: Ανώμαλες μάζες μπορούν να συμπιέζουν τα αιμοφόρα και λεμφικά αγγεία κι έτσι να επηρεάζουν τη μεταφορά των υγρών.

Διαταραχές που προκαλούν οίδημα και στα δυο πόδια:

Αυτές διαφέρουν συνήθως από εκείνες που προκαλούν πρόβλημα στο ένα μόνο πόδι.

Οίδημα και στα δύο πόδια μπορεί να υποδηλώνει μια σοβαρή και μεγάλης έκτασης ανωμαλία.

Τέτοιες καταστάσεις περιλαμβάνουν:

• Βλάβη σε κάποιο όργανο: Ασθένειες της καρδιάς, του ήπατος και των νεφρών μπορούν να επηρεάσουν την πίεση του αίματος, καθώς και την εισροή και εκροή υγρών προς και από τους ιστούς.
• Ασθένειες του θυρεοειδούς: Υπερενεργός ή υποενεργός θυρεοειδής αδένας μπορεί να μεταβάλλει τη συγκέντρωση πρωτεΐνών στο αίμα επηρεάζοντας έτσι τη μεταφορά υγρών προς και από τους ιστούς.

Τι πρέπει να προσέχετε αν έχετε διαβήτη

Όσοι πάσχετε από διαβήτη πρέπει να είσαστε πολύ προσεκτικοί με τη φροντίδα των ποδιών σας, γιατί η ασθένειά σας μπορεί να σας εμποδίσει να αντιληφθείτε τα «μηνύματα» που σας στέλνουν τα νεύρα και η κυκλοφορία του αίματος των ποδιών σας, με επακόλουθο να αυξάνεται σημαντικά ο κίνδυνος τραυματισμού.

Οι τραυματισμοί, με τη σειρά τους, μπορεί να οδηγήσουν σε πληγές, οι οποίες στους ασθενείς με διαβήτη δύσκολα επουλώνονται.

Τα παραμελημένα προβλήματα στα πρησμένα πόδια μπορεί να οδηγήσει αυτούς τους ασθενείς ακόμη και στον ακρωτηριασμό.

Το αμερικανικό Εθνικό Ίδρυμα Διαβήτη και Πεπτικών και Νεφρικών Νόσων, συνιστά σε όσους πάσχουν από διαβήτη, τα εξής;

• Να ελέγχετε καθημερινά τα πόδια σας για κοψίματα, φλύκταινες, κόκκινες κηλίδες και οιδήματα
• Να πλένετε καθημερινά τα πόδια σας με ζεστό αλλά όχι καυτό νερό και να τα στεγνώνετε προσεκτικά
• Να αλείφετε καθημερινά το πάνω και κάτω τμήμα των άκρων ποδιών σας με λοσιόν, αλλά όχι στην περιοχή μεταξύ των δακτύλων
• Να κόβετε τα νύχια σας σε ευθεία γραμμή και όχι στρογγυλά ή πολύ κοντά
• Να προστατεύετε τα πόδια σας φορώντας κάλτσες και άνετα παπούτσια που επιτρέπουν στο δέρμα σας να «αναπνέει», αποφεύγοντας συνεπώς τις νάιλον κάλτσες και τα πλαστικά ή ελαστικά παπούτσια
• Να μην κυκλοφορείτε ποτέ μέσα στο σπίτι ξυπόλητοι
• Να προστατεύετε τα πόδια σας από ακραίες θερμοκρασίες ( να μην περπατάτε ξυπόλητοι σε καυτή άμμο ή να φοράτε κάλτσες το βράδυ αν κρυώνουν τα πόδια σας)
• Να κάνετε τακτικά ασκήσεις στα πόδια σας, για να διεγείρετε την κυκλοφορία του αίματος. Ν’ ασκείτε, επίσης, και τα δάκτυλά σας. Αντίθετα, να αποφεύγετε να κάθεστε επί ώρα σταυροπόδι

Να επικοινωνήσετε αμέσως με το γιατρό σας, αν εντοπίσετε κάποιο πρόβλημα στα πόδια σας, το οποίο δεν αρχίζει να υποχωρεί ή να επουλώνεται μέσα σε ένα 24ωρο

Υποστηρικτικές κάλτσες διαβαθμισμένης συμπίεσης

Είναι ένας από τους τρόπους ανακούφισης και θεραπείας των πρησμένων ποδιών, τον οποίο συστήνουν οι γιατροί.

Πωλούνται σε καταστήματα ιατρικών ειδών ή σε φαρμακεία και διατίθενται με συνταγή σε διάφορους βαθμούς σύσφιξης.

Η συμπίεση της κνήμης κυρίως, αλλά και του μηρού διευκολύνει την κυκλοφορία του αίματος.

Επίσης, οι ελαστικές κάλτσες βοηθούν στην απομάκρυνση των υγρών που συσσωρεύονται στα πόδια, λόγω της βαρύτητας. Διατίθενται δε σε διάφορα μεγέθη και τιμές.

Σημαντικό για την ανακούφιση του οιδήματος είναι:

• Οι κάλτσες να έχουν το κατάλληλο μέγεθος ως προς το μήκος και το φάρδος του ποδιούΝα φοριούνται προτού σηκωθείτε από το κρεβάτι, όταν ακόμη το οίδημα είναι ελάχιστο ή μηδενικό
• Να αντικαθίστανται έπειτα από χρήση 4-6 μηνών

Προσοχή! Οι κοινές υποστηρικτικές ελαστικές κάλτσες μπορεί να ανακουφίσουν κι αυτές περιορισμένα πρηξίματα από συνήθη αίτια, αλλά η αποτελεσματικότητά τους είναι περιορισμένη, γιατί δεν συμπιέζουν τα πόδια όπως οι κάλτσες διαβαθμισμένης συμπίεσης.