Αιμόφιλος του κόλπου [Gardnerella vaginalis]

Ο Αιμόφιλος του κόλπου [Gardnerella vaginalis] είναι ένας από τους οργανισμούς που προκαλoύν κολπίτιδα,δηλαδή φλεγμονή του κόλπου. Παρόλο που μπορεί να βρίσκεται στην κολπική χλωρίδα μεγάλου ποσοστού φυσιολογικών γυναικών ,δεν έχει αμφισβητηθεί ποτέ η σημασία του ως αίτιο μη ειδικής κολπίτιδας ή αλλιώς βακτηριακής .

Στις συμπτωματικές γυναίκες,ο Αιμόφιλος σχετίζεται συχνά και με άλλους οργανισμούς που αποτελούν φυσικό μέρος της ουρηθρικής ή εντερικής χλωρίδας, αλλά όχι και της κολπικής,τέτοιοι είναι :οι πεπτοστρεπτόκοκκοι,οι στρεπτόκοκκοι κ.α., μπορεί να συνυπάρχει με μυκόπλασμα ή και ουρεόπλασμα,καταλαβαίνουμε λοιπόν ότι αναφερόμαστε σε μια πολυμικροβιακή λοίμωξη.
Ο υγιής κόλπος αποικίζεται από γαλακτοβάκιλλους,οι οποίοι είναι οργανισμοί ραβδοειδούς σχήματος,ανήκουν στη φυσιολογική κολπική χλωρίδα και εκκρίνουν το γαλακτικό οξύ,το οποίο σχηματίζει ένα προστατευτικό φιλμ στην επιφάνεια του κολπικού επιθηλίου εμποδίζοντας κατά αυτόν τον τρόπο την ανάπτυξη παθογόνων μικροοργανισμών.Στις περιπτώσεις ανάπτυξης φλεγμονών ο πληθυσμός τους μειώνεται σημαντικά ή και έχουμε πλήρη εξαφάνισή του.
Παρά το γεγονός ότι η λοίμωξη από Αιμόφιλο δεν θεωρείται αποκλειστικά σεξουαλικώς μεταδιδόμενη,η σεξουαλική δραστηριότητα έχει συνδεθεί με την ανάπτυξη αυτής της μόλυνσης.
Η συχνότητα εμφάνισης της αυξάνεται με την αύξηση του αριθμού των σεξουαλικών συντρόφων ή μπορεί να συνδέεται με ένα νέο σεξουαλικό παρτενέρ,τέλος οι άρρενες σύντροφοι πάσχουσων γυναικών συνήθως εμφανίζουν αποικισμό της ουρήθρας τους από τον ίδιο μικροοργανισμό, αν και παραμένουν ασυμπτωματικοί.

Κατά την ανάπτυξη της φλεγμονής εμφανίζεται:
• αύξηση των κολπικών εκκρίσεων,οι οποίες χαρακτηρίζονται από γκριζωπή,λευκωπή απόχρωση ή και κιτρινωπή.Μπορεί να παρατηρηθεί και η ύπαρξη μικρών φυσαλίδων σ’αυτές.
• κολπική δυσοσμία με την χαρακτηριστική »οσμή του ψαριού» ή »οσμή μούχλας»,η οποία αναδύεται εντονότερα μετά από σεξουαλική επαφή,λόγω της αλκαλιότητας των αντρικών σεξουαλικών εκκρίσεων,που προκαλούν επίταση του φαινομένου.

Χαρακτηριστικό εργαστηριακό εύρημα είναι η παρουσία »clue cells» που είναι κύτταρα καλυμμένα από βακτήρια αιμόφιλου.Άλλες φλεγμονές που μπορεί να παρουσιάσουν παρόμοιες κλινικές εκδηλώσεις και θα πρέπει να γίνει διαφορική διάγνωση είναι :
• η καντιντίαση (λοίμωξη από μύκητες)
• τα χλαμύδια
• ο γονόκοκκος
• ο απλός έρπης
• οι τριχομονάδες
Ο Αιμόφιλος μπορεί να ευθύνεται επίσης για διάφορες άλλες νόσους όπως :
• χοριοαμνιονίτιδα (φλεγμονή των εμβρυϊκών υμένων)
• πρόωρο τοκετό
• λοιμώξεις νεογνών-σηψαιμία
• ουρολοιμώξεις
• ενδομητρίτιδα
• σαλπιγγίτιδα
• ανιούσα ενδοπυελική φλεγμονή

Από τα ανωτέρω γίνεται αντιληπτό ότι είναι μία λοίμωξη που χρήζει θεραπείας,η οποία συνίσταται σε λήψη αντιβίωσης από το στόμα καθώς και τοπικά,ώστε να δρά συνεργικά.Καταλληλότερα αντιβιωτικά είναι η μετρονιδαζόλη και η κλινδαμυκίνη.Τα φάρμακα αυτά αντενδείκνονται κατά την πρώιμη περίοδο της εγκυμοσύνης και το θηλασμό.Αν και συνίσταται οι ερωτικοί σύντροφοι να αντιμετωπίζονται θεραπευτικά,δεν είναι σαφές ότι αυτό μειώνει σημαντικά τη συχνότητα υποτροπών της νόσου.
Σημαντική βοήθεια στον έλεγχο των υποτροπών προσφέρουν τα διάφορα κολπικά σκευάσματα που ενισχύουν την τοπική άμυνα της περιοχής,αυξάνοντας τον πληθυσμό των γαλακτοβακίλλων καθώς και οι κατάλληλες συνθήκες υγιεινής του κόλπου,όπως είναι η χρήση ειδικών καθαριστικών και όχι κοινών αφρόλουτρων.Απαγορεύεται ρητά η χρήση σφουγγαριών και συστηματικά τα ενδοκολπικά ταμπόν.
Ο Αιμόφιλος σχηματίζει ένα βιοφίλμ στον κόλπο.Μελέτες δείχνουν ότι αυτό το βιοφίλμ μπορεί να είναι ανθεκτικό σε ορισμένες μορφές ιατρικής θεραπείας,όταν δε υποβλήθηκε σε ενζυματική διάλυση στο εργαστήριο,αυξήθηκε η ανάπτυξη των γαλακτοβακίλλων (φυσιολογική κολπική χλωρίδα).Τα ευρήματα αυτά μπορεί να οδηγήσουν σε μελλοντική ανάπτυξη νέων θεραπειών οι οποίες θα περιλαμβάνουν ενζυματική αποικοδόμηση του βιοφίλμ.
Προς το παρόν δεν υπάρχουν τέτοια προϊόντα που να κυκλοφορούν σήμερα στην αγορά.
Με την εφαρμογή της κατάλληλης φαρμακευτικής αγωγής,εξατομικευμένα για το κάθε περιστατικό μας καθώς και την εκμάθηση,του ενδεικνυόμενου κατά περίπτωση,τρόπου υγιεινής της περιοχής έχουμε πετύχει υψηλά ποσοστά ίασης και το σημαντικότερο όλων ελάχιστες υποτροπές.
Αναφορά χαρακτηριστικού περιστατικού μας που αντιμετωπίσθηκε με απόλυτη επιτυχία.
Κυρία της τρίτης ηλικίας,άνευ τακτικού γυναικολογικού ελέγχου ,προσέρχεται στο ιατρείο αιτιώμενη κολπική αιμόρροια ,δέκα χρόνια μετά από την τελευταία έμμηνο ρύση της και λίγες ημέρες μετά από σεξουαλική επαφή.Κατά την κλινική εξέταση και τον υπερηχογραφικό έλεγχο που έλαβε χώρα, διαπιστώθηκε η παρουσία δύσοσμων αιματηρών κοπλικών εκκρίσεων καθώς και η ύπαρξη πάχυνσης ενδομητρίου με ανομοιογενή εικόνα.
Ακολούθησε διαγνωστική απόξεση που συνοδεύτηκε από ιστολογική εξέταση.Αποδείχθηκε ότι επρόκειτο για περιστατικό πυόμητρας [μήτρα γεμάτη πύον] λόγω ανιούσης φλεγμονής που είχε προκαλέσει Αιμόφιλος του κόλπου.
Η ασθενής κατόπιν της κατάλληλης αγωγής,είναι πλήρως θεραπευμένη.

 Βασιλική Σκαλαφούρη