Μπορείτε μόνοι σας να καταλάβετε αν είστε
υγιείς; Μη βιαστείτε να απαντήσετε αρνητικά. Μπορεί οι περισσότεροι να
μην είστε ειδικοί για να κάνετε μια ακριβή διάγνωση, ωστόσο υπάρχουν
μερικά σημάδια που μπορούν να σας βοηθήσουν να καταλάβετε τι συμβαίνει
στο σώμα σας. Αν και πρόκειται για μικρές ενδείξεις, που το μάτι ενός
ειδικού μπορεί να αποκωδικοποιήσει με μεγαλύτερη ευκολία, αυτό δεν
σημαίνει ότι και εσείς δεν μπορείτε, ακολουθώντας απλές οδηγίες, να
«σκανάρετε» τον οργανισμό σας.
1. Αναιμία
Τα μάτια δεν είναι μόνο ο καθρέφτης της ψυχής, αλλά σε έναν βαθμό και της υγείας σας, αποτελώντας ένα εύκολο μέσο για να ελέγξετε τα επίπεδα του σιδήρου σας. Βάλτε, λοιπόν, το δάχτυλό σας κάτω από το μάτι και τραβήξτε μαλακά το δέρμα, έτσι ώστε να μπορέσετε να δείτε τον βλεννογόνο του. Φυσιολογικά το χρώμα του είναι ροζ. Αν όμως είναι πολύ χλομό -σχεδόν άσπρο-, τότε πρόκειται για σύμπτωμα αναιμίας και καλό είναι να επισκεφτείτε τον γιατρό σας.
2. Χοληστερίνη
Όπως και στην περίπτωση της αναιμίας, έτσι και στο ερώτημα αν έχετε υψηλή χοληστερίνη την απάντηση μπορούν να δώσουν τα μάτια σας. Αυτό που έχετε να κάνετε είναι να ελέγξετε με προσοχή την εσωτερική περιοχή των βλεφάρων για τυχόν εξογκώματα. Πολλοί άνθρωποι με υψηλή χοληστερίνη (συνήθως άνω των 50 ετών) έχει παρατηρηθεί ότι παρουσιάζουν κίτρινες πλάκες στην εσωτερική γωνία των ματιών τους (ξανθελάσματα).
3. Θυρεοειδής
Ο θυρεοειδής αδένας είναι μέρος τους ενδοκρινικού συστήματος. Παράγει τρεις βασικές ορμόνες (θυροξίνη, τριιωδοθυρονίνη, καλσιτονίνη) και ελέγχει κυρίως τον τρόπο με τον οποίο ο οργανισμός χρησιμοποιεί την ενέργεια. Εάν, λοιπόν, παρατηρήσετε ότι το δέρμα σας είναι πολύ ξηρό, ζυμώδες και μαλακό ή πολύ υγρό και μαλακό, κυρίως στις παλάμες, τότε καλό είναι να επισκεφτείτε έναν ενδοκρινολόγο προκειμένου να ελέγξετε τον θυρεοειδή σας, καθώς το δέρμα είναι από τα πρώτα σημεία του οργανισμού που υποφέρουν όταν ο θυρεοειδής είναι αρρύθμιστος.
4. Αλλεργική προδιάθεση
Μήπως ανήκετε στα άτομα εκείνα που μπορούν στην κυριολεξία να παίξουν τρίλιζα στο δέρμα τους; Φυσιολογικά, όταν χαράσσετε το δέρμα σας (π.χ. με το νύχι) χωρίς να το τραυματίσετε, αυτό θα κοκκινίσει, αλλά μετά από λίγο θα επανέλθει στο φυσιολογικό του χρώμα. Όμως, αν μπορείτε να δείτε καθαρά και για αρκετή ώρα αυτό που «γράψατε» στο δέρμα σας, τότε έχετε τον λεγόμενο δερμογραφισμό, που σε ορισμένες περιπτώσεις συνδέεται με αλλεργική προδιάθεση.
5. Στρες
Η εφίδρωση αποτελεί φυσιολογική λειτουργία του οργανισμού και μεταξύ άλλων τον μηχανισμό ψύξης του. Όταν το σώμα εκτεθεί σε υψηλές θερμοκρασίες ή έντονη άσκηση, αυξάνεται η ροή του αίματος στο δέρμα και απελευθερώνεται ιδρώτας από τους πόρους. Μόλις ο ιδρώτας αρχίσει να εξατμίζεται, δημιουργείται αίσθημα δροσιάς. Ωστόσο, δεν ισχύει το ίδιο για την υπεριδρωσία (αυξημένη παραγωγή ιδρώτα). Αν, μάλιστα, ιδρώνετε υπερβολικά κυρίως κατά τη διάρκεια της νύχτας -σε σημείο που να χρειάζεται να αλλάζετε ακόμα και μπλούζα-, τότε είναι πιθανό το σώμα σας να σας προειδοποιεί ότι το στρες έχει ξεπεράσει τα επίπεδα που ελέγχεται. Βέβαια, εάν η υπεριδρωσία συνοδεύεται από σταθερά χαμηλό πυρετό, ίσως οφείλεται σε λοιμώδη νόσο.
6. Ορμόνες
Αχ αυτές οι ορμόνες! Κάτι να αλλάξει στα επίπεδά τους και όλος ο οργανισμός αποσυντονίζεται. Έτσι, αν το πρόσωπό σας κοκκινίζει χωρίς προφανή λόγο, τότε ίσως πρέπει να κάνετε έναν έλεγχο για τυχόν ορμονολογικά προβλήματα. (Συνήθως οι εξάψεις παρουσιάζονται στις γυναίκες που βρίσκονται στην κλιμακτήριο, αλλά μπορεί να παρουσιαστούν και σε άνδρες λόγω ορμονολογικών διαταραχών.) Το ίδιο πρέπει να κάνετε και στην περίπτωση που εμφανίζετε τριχόπτωση για μεγάλο χρονικό διάστημα (περισσότερο από τρεις μήνες), η οποία συνοδεύεται από αραίωση των μαλλιών.
7. Μυκητίαση
Βγάλτε γλώσσα είτε σε κάποιον που δεν θα σας παρεξηγήσει είτε μπροστά στον καθρέφτη σας. Φυσιολογικά η γλώσσα έχει ροζ χρώμα και είναι σαρκώδης, υγρή, ευκίνητη, με μεγάλη ελαστικότητα και καλή διαμόρφωση των θηλών. Τυχόν αλλαγές στο χρώμα της (π.χ. έχει γίνει άσπρη ή έντονα κόκκινη) ή στη διαμόρφωσή της (π.χ. μοιάζει με γεωγραφικό χάρτη) είναι ενδείξεις μυκητίασης.
8. Νεφρά
Ξυπνάτε, σηκώνεστε με το ζόρι από το κρεβάτι και πηγαίνετε στο μπάνιο για να ρίξετε νερό στο πρόσωπό σας. Το πρώτο πράγμα που αντικρίζετε στον καθρέφτη, όταν σηκώνετε το κεφάλι, είναι τα πρησμένα σας βλέφαρα. Το πρήξιμο αυτό είναι φυσιολογικό όταν ξυπνάτε και οφείλεται στην ακινησία κατά τη διάρκεια της νύχτας, που οδηγεί στην κατακράτηση υγρών. Όμως, αν τα βλέφαρά σας είναι συνεχώς πρησμένα, τότε καλό είναι να απευθυνθείτε σε έναν ειδικό, καθώς το οίδημα στα βλέφαρα σχετίζεται σε πολλές περιπτώσεις με νεφροπάθειες.
9. Ουρικό οξύ
Το ουρικό οξύ είναι µια ουσία που υπάρχει φυσιολογικά στον οργανισµό και αποτελεί το τελικό προϊόν του μεταβολισμού των πουρινών (τµήµα των πρωτεϊνών των τροφών). Τυχόν οζίδια κατά μήκος του πτερυγίου των αυτιών συνήθως είναι ενδείξεις της αύξησής του. Επίσης, αν το μεγάλο σας δάχτυλο είναι ερεθισμένο, πρησμένο και σας πονάει, απευθυνθείτε σε έναν γιατρό, καθώς η επώδυνη διόγκωση της άρθρωσής του οφείλεται κυρίως στην αύξηση του ουρικού οξέος.
10. Ασβέστιο
Ρίξτε μια προσεκτική ματιά στα δάχτυλα των χεριών σας. Αν εντοπίσετε άσπρα σημάδια στα νύχια, ξεπεράστε τα και μη δώσετε σημασία. Τα σημάδια αυτά δεν υποδηλώνουν έλλειψη ασβεστίου, αλλά οφείλονται είτε σε χτύπημα είτε σε κακή κυκλοφορία του αίματος τοπικά, και φεύγουν καθώς μεγαλώνει το νύχι. Αν θέλετε να μάθετε αν έχετε έλλειψη ασβεστίου, ψάξτε τα νύχια σας για ατροφία και έντονες αυλακώσεις και διαβρώσεις.
11. Ουλίτιδα
Πλένετε τα δόντια σας και ξαφνικά τα ούλα σας ματώνουν, σημάδι ότι δεν ασχολείστε αρκετά με τη στοματική σας υγιεινή. Αν δεν πλένετε τακτικά και σωστά τα δόντια σας, είναι εύκολο να αναπτυχθούν μικρόβια στο στόμα, τα οποία μπορεί να προκαλέσουν ουλίτιδα. Φροντίστε, επομένως, να βουρτσίζετε καθημερινά τα δόντια σας σωστά και να χρησιμοποιείτε οδοντικό νήμα ή μεσοδόντια βουρτσάκια. Μπορείτε, ακόμα, να προμηθευτείτε ειδικά διαλύματα που περιέχουν αντιμικροβιακούς παράγοντες. Αν, ωστόσο, η αιμορραγία συνεχιστεί, επισκεφτείτε τον οδοντίατρό σας, ο οποίος θα σας συστήσει την κατάλληλη θεραπεία.
12. Κυκλοφορικό
Κάντε το παρακάτω πείραμα. Βουτήξτε τα χέρια σας σε μια λεκάνη με κρύο νερό και περιμένετε για 2-3΄. Όταν τα βγάλετε, το φυσιολογικό είναι να μην έχει αλλάξει ιδιαίτερα το χρώμα τους, αλλά να έχουν γίνει λίγο πιο ερυθρά. Εάν γίνουν κυανά, έπειτα χλομά και χρειάζονται περίπου 15΄ για να ανακτήσουν το χρώμα τους μόλις αποκατασταθεί η εξωτερική θερμοκρασία, τότε ίσως πρόκειται για το σύνδρομο Raynaud. Το σύνδρομο αυτό σχετίζεται με πρόβλημα της τοπικής κυκλοφορίας του αίματος και αν δεν το είχατε από μικρή ηλικία, πρέπει να επισκεφτείτε γιατρό.
Γιατρός του εαυτού σας;
Τα τεστ που σας παρουσιάζουμε δεν μπορούν να οδηγήσουν σε κάποια ασφαλή διάγνωση, ούτε να υποκαταστήσουν τον γιατρό σας. Αν κάποιο σύμπτωμά σας επιμένει ή είναι έντονο, επισκεφτείτε τον γιατρό σας, ώστε να γίνει η σωστή διάγνωση και να σας δοθεί η σωστή αγωγή.
Οι εξετάσεις των δύο φύλων
Στήθος Καθίστε μπροστά σε έναν καθρέφτη και ψηλαφίστε με τις άκρες των δαχτύλων το στήθος σας μέχρι τις μασχάλες, χωρίς να βιάζεστε. Φυσιολογικά δεν πρέπει να παρατηρήσετε διογκώσεις. Εάν εντοπίσετε γρομπαλάκια, διευκρινίστε τη φύση τους (είναι μαλακά; μετακινούνται εύκολα; πονούν;) και απευθυνθείτε σε έναν ειδικό. Έπειτα, πιέστε τις θηλές, που φυσιολογικά δεν πρέπει να έχουν εκκρίσεις.
Όρχεις Οι άνδρες καλό είναι να κάνουν τακτική ψηλάφηση των όρχεων, ώστε να μπορούν να αναγνωρίσουν τυχόν αλλαγές σε αυτούς. Φυσιολογικά η ψηλάφηση είναι ανώδυνη, οι όρχεις είναι συμμετρικοί, ο ορχικός σάκος δεν παρουσιάζει διογκώσεις και το δέρμα του είναι ρυτιδωμένο.
ΤΟΥ ΣΤΕΛΙΟΥ ΔΕΡΜΙΤΖΑΚΗ, ειδικου παθολόγου.
1. Αναιμία
Τα μάτια δεν είναι μόνο ο καθρέφτης της ψυχής, αλλά σε έναν βαθμό και της υγείας σας, αποτελώντας ένα εύκολο μέσο για να ελέγξετε τα επίπεδα του σιδήρου σας. Βάλτε, λοιπόν, το δάχτυλό σας κάτω από το μάτι και τραβήξτε μαλακά το δέρμα, έτσι ώστε να μπορέσετε να δείτε τον βλεννογόνο του. Φυσιολογικά το χρώμα του είναι ροζ. Αν όμως είναι πολύ χλομό -σχεδόν άσπρο-, τότε πρόκειται για σύμπτωμα αναιμίας και καλό είναι να επισκεφτείτε τον γιατρό σας.
2. Χοληστερίνη
Όπως και στην περίπτωση της αναιμίας, έτσι και στο ερώτημα αν έχετε υψηλή χοληστερίνη την απάντηση μπορούν να δώσουν τα μάτια σας. Αυτό που έχετε να κάνετε είναι να ελέγξετε με προσοχή την εσωτερική περιοχή των βλεφάρων για τυχόν εξογκώματα. Πολλοί άνθρωποι με υψηλή χοληστερίνη (συνήθως άνω των 50 ετών) έχει παρατηρηθεί ότι παρουσιάζουν κίτρινες πλάκες στην εσωτερική γωνία των ματιών τους (ξανθελάσματα).
3. Θυρεοειδής
Ο θυρεοειδής αδένας είναι μέρος τους ενδοκρινικού συστήματος. Παράγει τρεις βασικές ορμόνες (θυροξίνη, τριιωδοθυρονίνη, καλσιτονίνη) και ελέγχει κυρίως τον τρόπο με τον οποίο ο οργανισμός χρησιμοποιεί την ενέργεια. Εάν, λοιπόν, παρατηρήσετε ότι το δέρμα σας είναι πολύ ξηρό, ζυμώδες και μαλακό ή πολύ υγρό και μαλακό, κυρίως στις παλάμες, τότε καλό είναι να επισκεφτείτε έναν ενδοκρινολόγο προκειμένου να ελέγξετε τον θυρεοειδή σας, καθώς το δέρμα είναι από τα πρώτα σημεία του οργανισμού που υποφέρουν όταν ο θυρεοειδής είναι αρρύθμιστος.
4. Αλλεργική προδιάθεση
Μήπως ανήκετε στα άτομα εκείνα που μπορούν στην κυριολεξία να παίξουν τρίλιζα στο δέρμα τους; Φυσιολογικά, όταν χαράσσετε το δέρμα σας (π.χ. με το νύχι) χωρίς να το τραυματίσετε, αυτό θα κοκκινίσει, αλλά μετά από λίγο θα επανέλθει στο φυσιολογικό του χρώμα. Όμως, αν μπορείτε να δείτε καθαρά και για αρκετή ώρα αυτό που «γράψατε» στο δέρμα σας, τότε έχετε τον λεγόμενο δερμογραφισμό, που σε ορισμένες περιπτώσεις συνδέεται με αλλεργική προδιάθεση.
5. Στρες
Η εφίδρωση αποτελεί φυσιολογική λειτουργία του οργανισμού και μεταξύ άλλων τον μηχανισμό ψύξης του. Όταν το σώμα εκτεθεί σε υψηλές θερμοκρασίες ή έντονη άσκηση, αυξάνεται η ροή του αίματος στο δέρμα και απελευθερώνεται ιδρώτας από τους πόρους. Μόλις ο ιδρώτας αρχίσει να εξατμίζεται, δημιουργείται αίσθημα δροσιάς. Ωστόσο, δεν ισχύει το ίδιο για την υπεριδρωσία (αυξημένη παραγωγή ιδρώτα). Αν, μάλιστα, ιδρώνετε υπερβολικά κυρίως κατά τη διάρκεια της νύχτας -σε σημείο που να χρειάζεται να αλλάζετε ακόμα και μπλούζα-, τότε είναι πιθανό το σώμα σας να σας προειδοποιεί ότι το στρες έχει ξεπεράσει τα επίπεδα που ελέγχεται. Βέβαια, εάν η υπεριδρωσία συνοδεύεται από σταθερά χαμηλό πυρετό, ίσως οφείλεται σε λοιμώδη νόσο.
6. Ορμόνες
Αχ αυτές οι ορμόνες! Κάτι να αλλάξει στα επίπεδά τους και όλος ο οργανισμός αποσυντονίζεται. Έτσι, αν το πρόσωπό σας κοκκινίζει χωρίς προφανή λόγο, τότε ίσως πρέπει να κάνετε έναν έλεγχο για τυχόν ορμονολογικά προβλήματα. (Συνήθως οι εξάψεις παρουσιάζονται στις γυναίκες που βρίσκονται στην κλιμακτήριο, αλλά μπορεί να παρουσιαστούν και σε άνδρες λόγω ορμονολογικών διαταραχών.) Το ίδιο πρέπει να κάνετε και στην περίπτωση που εμφανίζετε τριχόπτωση για μεγάλο χρονικό διάστημα (περισσότερο από τρεις μήνες), η οποία συνοδεύεται από αραίωση των μαλλιών.
7. Μυκητίαση
Βγάλτε γλώσσα είτε σε κάποιον που δεν θα σας παρεξηγήσει είτε μπροστά στον καθρέφτη σας. Φυσιολογικά η γλώσσα έχει ροζ χρώμα και είναι σαρκώδης, υγρή, ευκίνητη, με μεγάλη ελαστικότητα και καλή διαμόρφωση των θηλών. Τυχόν αλλαγές στο χρώμα της (π.χ. έχει γίνει άσπρη ή έντονα κόκκινη) ή στη διαμόρφωσή της (π.χ. μοιάζει με γεωγραφικό χάρτη) είναι ενδείξεις μυκητίασης.
8. Νεφρά
Ξυπνάτε, σηκώνεστε με το ζόρι από το κρεβάτι και πηγαίνετε στο μπάνιο για να ρίξετε νερό στο πρόσωπό σας. Το πρώτο πράγμα που αντικρίζετε στον καθρέφτη, όταν σηκώνετε το κεφάλι, είναι τα πρησμένα σας βλέφαρα. Το πρήξιμο αυτό είναι φυσιολογικό όταν ξυπνάτε και οφείλεται στην ακινησία κατά τη διάρκεια της νύχτας, που οδηγεί στην κατακράτηση υγρών. Όμως, αν τα βλέφαρά σας είναι συνεχώς πρησμένα, τότε καλό είναι να απευθυνθείτε σε έναν ειδικό, καθώς το οίδημα στα βλέφαρα σχετίζεται σε πολλές περιπτώσεις με νεφροπάθειες.
9. Ουρικό οξύ
Το ουρικό οξύ είναι µια ουσία που υπάρχει φυσιολογικά στον οργανισµό και αποτελεί το τελικό προϊόν του μεταβολισμού των πουρινών (τµήµα των πρωτεϊνών των τροφών). Τυχόν οζίδια κατά μήκος του πτερυγίου των αυτιών συνήθως είναι ενδείξεις της αύξησής του. Επίσης, αν το μεγάλο σας δάχτυλο είναι ερεθισμένο, πρησμένο και σας πονάει, απευθυνθείτε σε έναν γιατρό, καθώς η επώδυνη διόγκωση της άρθρωσής του οφείλεται κυρίως στην αύξηση του ουρικού οξέος.
10. Ασβέστιο
Ρίξτε μια προσεκτική ματιά στα δάχτυλα των χεριών σας. Αν εντοπίσετε άσπρα σημάδια στα νύχια, ξεπεράστε τα και μη δώσετε σημασία. Τα σημάδια αυτά δεν υποδηλώνουν έλλειψη ασβεστίου, αλλά οφείλονται είτε σε χτύπημα είτε σε κακή κυκλοφορία του αίματος τοπικά, και φεύγουν καθώς μεγαλώνει το νύχι. Αν θέλετε να μάθετε αν έχετε έλλειψη ασβεστίου, ψάξτε τα νύχια σας για ατροφία και έντονες αυλακώσεις και διαβρώσεις.
11. Ουλίτιδα
Πλένετε τα δόντια σας και ξαφνικά τα ούλα σας ματώνουν, σημάδι ότι δεν ασχολείστε αρκετά με τη στοματική σας υγιεινή. Αν δεν πλένετε τακτικά και σωστά τα δόντια σας, είναι εύκολο να αναπτυχθούν μικρόβια στο στόμα, τα οποία μπορεί να προκαλέσουν ουλίτιδα. Φροντίστε, επομένως, να βουρτσίζετε καθημερινά τα δόντια σας σωστά και να χρησιμοποιείτε οδοντικό νήμα ή μεσοδόντια βουρτσάκια. Μπορείτε, ακόμα, να προμηθευτείτε ειδικά διαλύματα που περιέχουν αντιμικροβιακούς παράγοντες. Αν, ωστόσο, η αιμορραγία συνεχιστεί, επισκεφτείτε τον οδοντίατρό σας, ο οποίος θα σας συστήσει την κατάλληλη θεραπεία.
12. Κυκλοφορικό
Κάντε το παρακάτω πείραμα. Βουτήξτε τα χέρια σας σε μια λεκάνη με κρύο νερό και περιμένετε για 2-3΄. Όταν τα βγάλετε, το φυσιολογικό είναι να μην έχει αλλάξει ιδιαίτερα το χρώμα τους, αλλά να έχουν γίνει λίγο πιο ερυθρά. Εάν γίνουν κυανά, έπειτα χλομά και χρειάζονται περίπου 15΄ για να ανακτήσουν το χρώμα τους μόλις αποκατασταθεί η εξωτερική θερμοκρασία, τότε ίσως πρόκειται για το σύνδρομο Raynaud. Το σύνδρομο αυτό σχετίζεται με πρόβλημα της τοπικής κυκλοφορίας του αίματος και αν δεν το είχατε από μικρή ηλικία, πρέπει να επισκεφτείτε γιατρό.
Γιατρός του εαυτού σας;
Τα τεστ που σας παρουσιάζουμε δεν μπορούν να οδηγήσουν σε κάποια ασφαλή διάγνωση, ούτε να υποκαταστήσουν τον γιατρό σας. Αν κάποιο σύμπτωμά σας επιμένει ή είναι έντονο, επισκεφτείτε τον γιατρό σας, ώστε να γίνει η σωστή διάγνωση και να σας δοθεί η σωστή αγωγή.
Οι εξετάσεις των δύο φύλων
Στήθος Καθίστε μπροστά σε έναν καθρέφτη και ψηλαφίστε με τις άκρες των δαχτύλων το στήθος σας μέχρι τις μασχάλες, χωρίς να βιάζεστε. Φυσιολογικά δεν πρέπει να παρατηρήσετε διογκώσεις. Εάν εντοπίσετε γρομπαλάκια, διευκρινίστε τη φύση τους (είναι μαλακά; μετακινούνται εύκολα; πονούν;) και απευθυνθείτε σε έναν ειδικό. Έπειτα, πιέστε τις θηλές, που φυσιολογικά δεν πρέπει να έχουν εκκρίσεις.
Όρχεις Οι άνδρες καλό είναι να κάνουν τακτική ψηλάφηση των όρχεων, ώστε να μπορούν να αναγνωρίσουν τυχόν αλλαγές σε αυτούς. Φυσιολογικά η ψηλάφηση είναι ανώδυνη, οι όρχεις είναι συμμετρικοί, ο ορχικός σάκος δεν παρουσιάζει διογκώσεις και το δέρμα του είναι ρυτιδωμένο.
ΤΟΥ ΣΤΕΛΙΟΥ ΔΕΡΜΙΤΖΑΚΗ, ειδικου παθολόγου.
Δεν υπάρχουν σχόλια: