Αντι... γριπικός Οδηγός

Πώς να αντιμετωπίσετε τη γρίπη Α

Με συμπτώματα και τρόπους μετάδοσης παρόμοιους με εκείνους της εποχικής γρίπης, ο νέος ιός Η1Ν1 που έχει ήδη προσβάλει περισσότερα από 2.100 άτομα στη χώρα μας και έχει προκαλέσει δύο θανάτους, θα συνεχίσει να μας απασχολεί ολόκληρο το χειμώνα. Το ενθαρρυντικό είναι, πως (τουλάχιστον μέχρι τη στιγμή που γράφονταν αυτές οι γραμμές), καμία μετάλλαξη το ιού, που θα μπορούσε να τον καταστήσει πιο επικίνδυνο ή θανατηφόρο, δεν είχε παρατηρηθεί.
Με βάση τα επιδημιολογικά μοντέλα και τα εργαλεία που χρησιμοποιούνται στην Ευρώπη και στην Ελλάδα, το πρώτο κύμα έξαρσης της νέας γρίπης στη χώρα μας αναμένεται τον Οκτώβριο, ενώ η δεύτερη φάση κορύφωσης θα παρατηρηθεί, σύμφωνα με τους λοιμωξιολόγους, στα μέσα Νοεμβρίου, μαζί με την κοινή γρίπη.
Αν και στα 1.124 από τα 2.100 καταγεγραμμένα περιστατικά, ο τρόπος μετάδοσής του ιού παρέμεινε αδιευκρίνιστος, η μόλυνση γίνεται συνήθως μέσω σταγονιδίων από κάποιον ασθενή που βήχει ή φτερνίζεται. Ο ιός μπορεί να μεταδοθεί και έμμεσα, με εγκατάσταση των μολυσμένων σταγονιδίων σε άλλες επιφάνειες. Χαρακτηριστικό είναι το εύρημα πρόσφατης μελέτης, που έδειξε ότι ο ιός της γρίπης επέζησε στην επιφάνεια αντικειμένων με τη δυνατότητα να μολύνει μέχρι και 2-8 ώρες από την εναπόθεσή του. Για να μειωθεί η πιθανότητα διάδοσης του πανδημικού ιού γρίπης Α (H1N1), απαιτείται συχνή απολύμανση κάθε επιφάνειας στο χώρο εργασίας, στο σχολείο και στο σπίτι.
Συμπτώματα
Η νέα γρίπη (όπως και η εποχική) εκδηλώνεται συνήθως με πυρετό, βήχα, πονόλαιμο, κακουχία, πονοκέφαλο, καταρροή, μυαλγίες, αδυναμία, ρίγη, και σε κάποιες περιπτώσεις διάρροια και εμετούς. Η αναφερόμενη κλινική εικόνα κυμαίνεται, από ασυμπτωματική σχεδόν μόλυνση με μπούκωμα και δέκατα, έως πνευμονία βαριάς μορφής που μπορεί να οδηγήσει στο θάνατο. «Οι μορφές και η σοβαρότητα της νόσου ποικίλλουν. Η γρίπη μπορεί να εξελιχθεί σε σοβαρή λοίμωξη, δύσπνοια, πνευμονία, ραβδομυόλυση, νεφρική ανεπάρκεια, μυοκαρδίτιδα», τονίζει η ιατρός, ειδική παθολόγος κυρία Αναστασία Μοσχοβάκη.
Ποσοστό 10- 30% των ανθρώπων που θα προσβληθούν από τη νέα γρίπη θα χρειαστούν νοσηλεία, με συνηθέστερη αιτία εισαγωγής την πνευμονία και το οξύ σύνδρομο αναπνευστικής δυσχέρειας. Η πλειοψηφία όμως των περιστατικών (70-90%) θα αναρρώσουν στο σπίτι και θα αυτοϊαθούν.
Δύο είναι οι βασικές δυσκολίες της ιατρικής κοινότητας σε σχέση με τη νέα γρίπη: ότι μέχρι να φτάσουν τα εμβόλια και να πραγματοποιηθούν οι εμβολιασμοί, δεν υπάρχει άνοσος πληθυσμός, αλλά και το γεγονός ότι ο ιός φαίνεται να δείχνει «προτίμηση» στις νεαρές ηλικίες. Τα στοιχεία από τη μέχρι στιγμής εξάπλωση της επιδημίας, δείχνουν ότι ένας στους δύο βαριά πάσχοντες είναι νέοι και υγιείς.
Ομάδες υψηλού κινδύνου για εμφάνιση επιπλοκών, θεωρούνται οι γυναίκες σε κατάσταση εγκυμοσύνης, τα άτομα ηλικίας άνω των 65 ετών, τα άτομα (και παιδιά) με υποκείμενα νοσήματα και τα παιδιά κάτω των 5 ετών. Κι αυτό γιατί, τα συμπτώματα της λοίμωξης –κυρίως στα βρέφη- δεν είναι πάντοτε εμφανή. Στα βρέφη, η κλινική εικόνα μπορεί να προβάλλει με πυρετό και λήθαργο, χωρίς βήχα ή άλλα συμπτώματα λοίμωξης του αναπνευστικού συστήματος, με αποτέλεσμα η διάγνωση να γίνεται καθυστερημένα.
Πότε πρέπει να δείτε τον παιδίατρο
Στα παιδιά, τα σημάδια που θα πρέπει να «θορυβήσουν» τους γονείς είναι: δύσπνοια, απροθυμία για κατανάλωση υγρών, συνεχής υπνηλία, απώλεια επιθυμίας για παιχνίδι, ευερεθιστότητα, πυρετός συνοδευόμενος από εξάνθημα, συμπτώματα γρίπης που βελτιώνονται αρχικά, αλλά σύντομα επανέρχονται δριμύτερα με πυρετό κι έντονο βήχα.
Αν διαπιστώσετε κάποια από αυτά τα συμπτώματα, απευθυνθείτε το ταχύτερο δυνατό στο γιατρό, για να αξιολογήσει την κατάσταση.
Συμβουλές για την ανάρρωση στο σπίτι

• Παραμείνετε στο σπίτι για 7 ημέρες μετά την έναρξη των συμπτωμάτων τους ή για τουλάχιστον ένα 24ωρο μετά την αποδρομή τους.
• Επικοινωνήστε με το γιατρό σας για το ενδεχόμενο προφυλακτικής χορήγησης αντι-ιικών φαρμάκων. Τα αντι-ιικά συμβάλλουν στην αντιμετώπιση της λοίμωξης σε ασθενείς που ανήκουν στις ομάδες υψηλού κινδύνου, για την εμφάνιση επιπλοκών, ή σε ασθενείς με σοβαρή κλινική συμπτωματολογία. Σε κάθε περίπτωση, η ένδειξη χορήγησης αντι-ιικών φαρμάκων τίθεται από τους ιατρούς.
• Φροντίστε να αναπαύεστε όσο το δυνατόν περισσότερο και να καταναλώνετε πολλά υγρά, ώστε να μην αφυδατωθείτε.
• Φοράτε απλή χειρουργική μάσκα όταν βρίσκεστε στον ίδιο χώρο με άλλα μέλη της οικογένειας, ώστε να προληφθεί η διασπορά του ιού.
• Όταν βήχετε ή φτερνίζεστε, καλύψτε το στόμα και τη μύτη σας με χαρτομάντιλο. Αμέσως μετά πετάξτε το χαρτομάντιλο στο καλάθι των απορριμμάτων.
• Αν δεν έχετε χαρτομάντιλο, φτερνιστείτε στο μανίκι ή στον αγκώνα σας - όχι όμως στα χέρια σας. Διδάξτε την κίνηση και στα παιδιά. Μέχρι να βρει και να βγάλει από τη σάκα το χαρτομάντιλο, το παιδί θα έχει φτερνιστεί τρεις φορές και θα έχει βήξει δέκα. Αν όμως φτερνιστεί στο μανίκι, θα «κόψει» τη διασπορά των σταγονιδίων.

Συμβουλές για εκείνους που φροντίζουν τους ασθενείς

• Καθαρίστε τα χέρια σας με σαπούνι και νερό και χρησιμοποιείτε αλκοολούχο αντισηπτικό διάλυμα μετά από κάθε επαφή με τον ασθενή. Όλοι όσοι διαμένουν στο σπίτι –και ειδικά τα παιδιά- πρέπει να κάνουν το ίδιο.
• Αν φροντίζετε μικρά παιδιά που νοσούν, τοποθετήστε το πηγούνι τους στον ώμο σας ώστε να μην βήχουν στο πρόσωπό σας.
• Εάν ανήκετε στις ομάδες υψηλού κινδύνου για την εμφάνιση επιπλοκών από τη γρίπη, αποφύγετε τη στενή επαφή με τον ασθενή. Εάν είναι αδύνατη η αποφυγή, χρησιμοποιήστε απλή χειρουργική μάσκα.
• Αναζητήστε άμεσα ιατρική βοήθεια αν το άτομο που αναρρώνει εμφανίσει: ιδιαίτερα έντονη συμπτωματολογία, υψηλό πυρετό για περισσότερες από 3 ημέρες, υποτροπή παρά την αρχική βελτίωση των συμπτωμάτων, δυσκολία στην αναπνοή, πόνο στο στήθος, αιμορραγική ή σκουρόχρωμη απόχρεμψη, μελάνιασμα στα χείλη, συνεχείς εμετούς, σημεία αφυδάτωσης (ζάλη στην όρθια στάση, μείωση της ποσότητας των ούρων), σπασμούς, συμπτώματα σύγχυσης ή αποπροσανατολισμού.

Έξι βασικοί τρόποι πρόληψης Πλένετε προσεκτικά τα χέρια σας με σαπούνι και νερό, χωρίς να αμελείτε τις πτυχές ανάμεσα στα δάκτυλα και την περιοχή κάτω από τα νύχια. Τα περισσότερα νοσήματα μεταδίδονται με τα χέρια μας, είτε μολύνοντας με τα χέρια την τροφή μας, είτε πιάνοντας τη μύτη ή το στόμα μας, που αποτελούν «ανοικτές πύλες» για τα μικρόβια. Στην περίπτωση που δεν είναι εφικτό το πλύσιμο των χεριών με νερό, χρησιμοποιήστε αλκοολούχο αντισηπτικό διάλυμα. Αποφύγετε τις στενές επαφές με άτομα που έχουν νοσήσει. Αποφύγετε τις χειραψίες και την παραμονή σε κλειστούς χώρους με πολύ κόσμο. Ανανεώνετε συχνά τον αέρα στους κλειστούς χώρους. Φροντίστε τον εαυτό σας με σωστή διατροφή (πλούσια σε νερό, φρούτα, λαχανικά και γαλακτοκομικά προϊόντα), επαρκή ύπνο, αποφυγή άγχους, άσκηση, αποχή από το κάπνισμα, τακτική προληπτική ιατρική παρακολούθηση.