Αντισύλληψη

 

Οι γόνιμες μέρες μιας γυναίκας τοποθετούνται στο μεσαίο 10ήμερο ανάμεσα σε δύο περιόδους (9η-20η μέρα κύκλου), αλλά δεν μπορούν να υπολογιστούν με ακρίβεια ακόμα και σε σταθερό κύκλο.

Όλες οι αντισυλληπτικές μέθοδοι έχουν πλεονεκτήματα και μειονεκτήματα. Κάθε ζευγάρι πρέπει να διαλέξει τη μέθοδο που του ταιριάζει καλύτερα, αφού ενημερωθεί για την αποτελεσματικότητα αλλά και για τους κινδύνους της κάθε μεθόδου.

Οι πολύ αποτελεσματικές αντισυλληπτικές μέθοδοι, δηλ. το χάπι, το ενδομήτριο σπείραμα ή σπιράλ και η μόνιμη στείρωση, χρειάζονται ιατρική παρέμβαση και παρακολούθηση. Από τις μεθόδους που χρησιμοποιούνται κατά περίσταση, δηλ. ανδρικό και γυναικείο προφυλακτικό, διάφραγμα, σπερματοκτόνες ουσίες, μέθοδο του ρυθμού, μόνο το διάφραγμα χρειάζεται εφαρμογή από το γιατρό.

Από όλες τις αντισυλληπτικές μεθόδους μόνο το ανδρικό και το γυναικείο προφυλακτικό προστατεύουν από το AIDS και τα άλλα σεξουαλικώς μεταδιδόμενα νοσήματα.

Οι κολπικές πλύσεις μετά την επαφή και η ελεύθερη σεξουαλική επαφή τις μέρες τις περιόδου δεν προστατεύουν από την ανεπιθύμητη σύλληψη. Η εκσπερμάτωση κοντά στην είσοδο του κόλπου, ακόμα και χωρίς κολπική επαφή και η διακεκομμένη συνουσία, δηλ. το τράβηγμα μετά από διείσδυση, δεν προστατεύουν αποτελεσματικά. Το τράβηγμα απαιτεί διαρκή αυτοέλεγχο από τον άντρα και δυσκολεύει τον οργασμό στην γυναίκα. Είναι μοναδική μέθοδος της τελευταίας στιγμής και χρησιμοποιείται πολύ. Πάντως αν δεν γίνει έγκαιρα, και μία ποσότητα σπέρματος βρεθεί στον κόλπο ή στα εξωτερικά γεννητικά όργανα, η γυναίκα πρέπει να τοποθετήσει γρήγορα στον κόλπο ένα σπερματοκτόνο υπόθετο ή ποσότητα αλοιφής.

Το αντισυλληπτικό χάπι είναι η πιο αποτελεσματική μέθοδος αντισύλληψης εάν χρησιμοποιείται σωστά. Χρειάζεται ιατρική εξέταση, τεστ Παπανικολάου και ορισμένες εξετάσεις στο αίμα. Καμία γυναίκα δεν πρέπει να το πάρει χωρίς ιατρική συμβουλή, και όσο καιρό το παίρνει να παρακολουθείται τακτικά από γιατρό.

Η γυναίκα που παίρνει χάπι δεν πρέπει να καπνίζει ούτε να πάσχει από κάποια σοβαρή ασθένεια. Αν χρειαστεί να χειρουργηθεί ή να πάρει κάποιο άλλο φάρμακο, πρέπει να το αναφέρει στο γιατρό της. Επίσης πρέπει να αναφέρει κάθε σοβαρό σύμπτωμα που παρουσιάζεται κατά τη λήψη του, όπως πόνο, διαταραχές της όρασης, απουσία περιόδου κλπ. Αν ξεχάσει κάποιο χάπι θα πρέπει να το πάρει αμέσως μόλις το θυμηθεί, χωρίς να παραλείψει και το κανονικό χάπι εκείνης της ημέρας. Ο κύκλος όμως που έχουν ξεχαστεί ένα ή περισσότερα χάπια δεν θεωρείται προστατευμένος από σύλληψη, οπότε πρέπει να ληφθούν και άλλα μέτρα. Επίσης μπορεί να εμφανίσει αίμα από τον κόλπο.

Εκτός από την αντισύλληψη, το χάπι ρυθμίζει τον κύκλο στις 28 ημέρες, μειώνει την απώλεια αίματος σε κάθε περίοδο, καταπολεμά τους πόνους περιόδου και το προεμμηνορρυσιακό σύνδρομο και θεραπεύει κάποιες γυναικολογικές παθήσεις. Δεν προστατεύει όμως από τη μετάδοση του AIDS.

Το ενδομήτριο σπείραμα ή σπιράλ τοποθετείται μέσα στη μήτρα από γιατρό, με ή χωρίς νάρκωση, και παραμένει εκεί για 2 έως 5 χρόνια ανάλογα με τον τύπο του σπιράλ. Στο διάστημα αυτό χρειάζεται τακτική ιατρική παρακολούθηση. Έπειτα πρέπει να αφαιρεθεί και, αν η γυναίκα θέλει, να τοποθετηθεί καινούριο. Είναι πολύ αποτελεσματικό. Όσο διάστημα παραμένει στη μήτρα δεν γίνεται αντιληπτό από τη γυναίκα ούτε από τον άντρα. Πριν τοποθετηθεί χρειάζεται ορισμένες εξετάσεις και η χρήση του απαγορεύεται για ορισμένες γυναίκες. Είναι καταλληλότερο για γυναίκες που έχουν αποκτήσει παιδιά. Αναφέροντας στο γιατρό τα συμπτώματα που παρουσιάζονται στη διάρκεια της χρήσης του, όπως πόνο, αιμορραγία, υγρά ή καθυστέρηση περιόδου, η γυναίκα προστατεύεται από τις παρενέργειες.

Η χειρουργική στείρωση, στον άνδρα και στη γυναίκα, είναι μόνιμη και ενδείκνυται μόνο για τα ζευγάρια που δεν θέλουν ούτε πρόκειται να θελήσουν άλλα παιδιά.

Το ανδρικό προφυλακτικό, εκτός από την ανεπιθύμητη σύλληψη, προστατεύει και από το AIDS και τα άλλα σεξουαλικά νοσήματα. Επίσης, βοηθάει στη διατήρηση της στύσης και τη θεραπεία της πρόωρης εκσπερμάτωσης. Είναι εντελώς ακίνδυνο για την υγεία. Για να είναι αποτελεσματικό, πρέπει να χρησιμοποιείται σε κάθε επαφή και σε όλη τη διάρκεια της επαφής. Κατά την τοποθέτηση αφήνεται μπροστά κενός χώρος για το σπέρμα, και μετά την εκσπερμάτωση, κατά την έξοδο του πέους από τα γεννητικά όργανα της γυναίκας, πρέπει να κρατιέται το προφυλακτικό από τη βάση του για να μην αδειάσει το σπέρμα.

Υπάρχει και γυναικείο προφυλακτικό. Βρίσκεται στα φαρμακεία. Είναι αποτελεσματικό αν εφαρμοσθεί σωστά, σύμφωνα με τις οδηγίες. Κολπικά αντισυλληπτικά υπόθετα πωλούνται στα φαρμακεία. Είναι ακίνδυνα για την υγεία, αλλά μπορεί να προκαλέσουν σπάνια τοπικό ερεθισμό. Είναι αποτελεσματικότερα όταν χρησιμοποιούνται μαζί με διάφραγμα ή προφυλακτικό. Τοποθετούνται στον κόλπο ένα τέταρτο έως το πολύ μία ώρα πριν την επαφή. Προφυλάσσουν μερικώς από την μετάδοση ορισμένων σεξουαλικών νοσημάτων. Αν είχατε μία αφύλακτη επαφή σε γόνιμη μέρα, αν έσπασε ένα προφυλακτικό ή αν διέφυγε ποσότητα σπέρματος, τοποθετείστε ένα αντισυλληπτικό υπόθετο στον κόλπο και ζητείστε ιατρική συμβουλή. Μία ανεπιθύμητη σύλληψη μπορεί να προληφθεί με φαρμακευτική αγωγή.

 

Θα πρέπει να ξέρετε ότι καμία αντισυλληπτική μέθοδος δεν είναι 100% αποτελεσματική. Ούτε ότι υπάρχει μία συγκεκριμένη αντισυλληπτική μέθοδος η οποία είναι η καλύτερη. Το ποια μέθοδο θα χρησιμοποιήσετε εξαρτάται από τη χρονική στιγμή, την ηλικία, τον σύντροφο, τον οργανισμό σας. Αυτό που ενδιαφέρει σε σχέση με τα αντισυλληπτικά και προφυλακτικά είναι κατά πόσο προσφέρουν σιγουριά για την αντισύλληψη και τις σεξουαλικά μεταδιδόμενες ασθένειες. Στον παρακάτω πίνακα μπορείτε να δείτε τα ποσοστά επιτυχίας για κάθε ξεχωριστή μέθοδο.
 

Μέθοδος	Ποσοστό αποτυχίας	Προστασία από Σεξουαλικά Μετ. Ασθένειες
Αντισυλληπτικά χάπια που λαμβάνονται από το στόμα	02-05%	Όχι
Προφυλακτικό	2-10 % (ανάλογα με το αν γίνεται σωστή ή όχι χρήση)	Ναι (προτιμότερο να χρησιμοποιείται σε συνδυασμό με σπερματοκτόνο)
Προφυλακτικό και σπερματοκτόνο	1-3%	Ναι
Διάφραγμα και σπερματοκτόνο	2-10%	Μερική
Τραχηλική κάψουλα	2-13%	Μερική
Τράβηγμα του συντρόφου πριν την εκσπερμάτωση	16-23%	Όχι
Ανίχνευση των γόνιμων ημερών	2-24%	Όχι