ΜΕΝΟΥ

Τετάρτη 18 Μαρτίου 2009

ΜS KAI H ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΙΚΗ ΘΕΡΑΠΕΙΑ ΑΠΟΚΑΤΑΣΤΑΣΗΣ ΤΗΣ


Του Δρ. Χρήστου Γεωργόπουλου,

Νευροχειρουργού, Επιστημονικού Συμβούλου

του Κέντρου Αποθεραπείας και Αποκατάστασης Ημερήσιας Νοσηλείας «ΑΝΑΠΛΑΣΗ».

Η σκλήρυνση κατά πλάκας – MS – είναι μία νευρομυική νόσος, η οποία προσβάλλει κυρίως νεαρούς ενήλικες. Αποτελεί την 3η - κατά σειρά συχνότητας - αιτία σοβαρής αναπηρίας στις ηλικίες μεταξύ 15 και 40 ετών. Η εξέλιξη της νόσου χαρακτηρίζεται από εξάρσεις και υφέσεις.


H MS οφείλεται, κατά κύριο λόγο, σε βλάβη της μυελίνης του Κεντρικού Νευρικού Συστήματος.

οι νευρολογικές λειτουργίες, που επηρεάζονται από την νόσο, καθορίζονται από την ανατομική θέση της βλάβης.


H MS είναι δυνατόν να προκαλέσει:

  • Διαταραχές της κινητικότητας: μυϊκή αδυναμία, σπαστικότητα, αταξική βάδιση, τρόμο, ασυντόνιστες λεπτές κινήσεις, εύκολη κόπωση.

  • Διαταραχές της αισθητικότητας : αιμωδίες, δυσαισθησίες, μυρμηγκιάσματα, πόνο .

  • Διαταραχές της όρασης (οπτική νευρίτις, διπλωπία) και της ακοής.

  • Διαταραχές ανωτέρων νοητικών λειτουργιών: συγκέντρωση, προσοχή, μνήμη, οργάνωση της σκέψης και του λόγου κλπ .

  • Διαταραχές του συναισθήματος και της συμπεριφοράς (κατάθλιψη, βραδυψυχισμός, απάθεια, άνοια κλπ) και έντονη δυσχέρεια προσαρμογής.

  • Διαταραχές της ούρησης, της αφόδευσης και της σεξουαλικής λειτουργίας (δυσκοιλιότητα, ακράτεια, ανικανότητα ).

  • Αποδιοργάνωση της προσωπικής και επαγγελματικής ζωής.


Ανάλογα με την εξέλιξη της νόσου, διακρίνονται τέσσερις κατηγορίες MS:

  1. Καλοήθης (20%).

  2. Υποτροπιάζουσα / Διαλείπουσα (25%).

  3. Υποτροπιάζουσα / Επιδεινούμενη (40%).

  4. Χρονία / Επιδεινούμενη (15%).


Η διάγνωση τίθεται από την συνεκτίμηση των:

  • Συμπτωμάτων και ευρημάτων από την κλινική εξέταση του ασθενούς,

  • Νευροφυσιολογικών εξετάσεων: Οπτικά / Σωματο-αισθητικά / Στελεχιαία Ακουστικά Προκλητά Δυναμικά.

  • Ευρημάτων στην Μαγνητική Τομογραφία – MRI – εγκεφάλου και νωτιαίου μυελού.


Η θεραπευτική αντιμετώπιση της MS εξαρτάται από τα συμπτώματα του ασθενούς και τον ιδιαίτερο τύπο (τρόπο εξέλιξης ) της νόσου.

Η φαρμακευτική αγωγή επιδιώκει:

  • Να αμβλύνει τις εκδηλώσεις της νόσου.

  • Να ελαττώσει την χρονική διάρκεια της ώσης.

  • Να επιμηκύνει την χρονική περίοδο μεταξύ των ώσεων.

  • Να συμβάλλει στην επαναφορά του ασθενούς στην πριν από την ώση λειτουργική κατάσταση –

ή πλησιέστερα προς αυτήν.

Χορηγούνται φάρμακα όπως ιντερφερόνη, στεροειδή, αντικαταθλιπτικά, μυοχαλαρωτικά, καρβαμαζεπίνη κλπ. Λόγω των σοβαρών παρενεργειών τους, συνιστάται στενή παρακολούθηση του ασθενούς.

Η καθυστέρηση, στην έγκαιρη αντιμετώπιση των εκδηλώσεων της νόσου, προκαλεί, αφ΄ενός μεν, μία στασιμότητα ή την παγίωση των διαταραχών, αφ΄ετέρου δε, δευτερογενή φαινόμενα - επιπλοκές- που βάζουν σε κίνδυνο ακόμα και την ζωή του ασθενούς (αναπνευστικές λοιμώξεις, κατακλίσεις, συγκάμψεις, βαθιά κατάθλιψη κλπ).


Το κλειδί για τον περιορισμό των πολλαπλών αρνητικών επιδράσεων και επιπλοκών της MS είναι αποκλειστικά η συγκροτημένη και αποτελεσματική θεραπεία Αποκατάστασης. Αυτό σημαίνει ότι, παρέχονται στον ασθενή και το περιβάλλον του ολοκληρωμένα θεραπευτικά προγράμματα, τα οποία καταρτίζονται σύμφωνα με τις εκτιμώμενες ανάγκες και τις προβλεπόμενες δυνατότητες αποκατάστασης του ασθενούς.


Οι πλέον σύγχρονες και επιστημονικά τεκμηριωμένες απόψεις καταδεικνύουν ότι, η θεραπεία Αποκατάστασης προσφέρεται μόνον σε ειδικά Κέντρα Αποκατάστασης και μόνον από την Ομάδα Αποκατάστασης.


Τα Κέντρα αυτά είναι αυτοτελείς και ανεξάρτητες Μονάδες στις οποίες η υποδομή, ο εξοπλισμός και η στελέχωση καθορίζονται από Νομικό πλαίσιο (Ν. 2072 / 1992 – ΦΕΚ 125), το οποίο υπαγορεύεται από την Ευρωπαϊκή Ενωση και υφίσταται στη χώρα μας από το 1992.


Η Ομάδα Αποκατάστασης, ακρογωνιαίος λίθος αυτού του θεραπευτικού έργου, αποτελείται από Επιστήμονες των δύο βασικών Θεραπευτικών Τομέων:


Τομέας Φυσικών Ιατρικών Τομέας Ψυχοκοινωνικών

Θεραπειών Υπηρεσιών

Φυσίατροι Νευροψυχολόγοι

Ειδικοί του Biofeedback Λογοθεραπευτές

Φυσικοθεραπευτές Ψυχοπαθολόγοι - Κλινικοί Ψυχολόγοι

Γυμναστές Κοινωνικοί Λειτουργοί

Εργοθεραπευτές Σύμβουλοι επαγγελματικού

Ενδοκρινολόγοι – Διαιτολόγοι προσανατολισμού και κατάρτισης


Η Ομάδα Αποκατάστασης, όπως έχει οργανωθεί στην «ΑΝΑΠΛΑΣΗ», λειτουργεί με βάση το τρίπτυχο:

ΟΛΙΚΗ ΠΡΟΣΕΓΓΙΣΗ - ΟΛΙΚΗ ΦΡΟΝΤΙΔΑ – ΟΛΙΚΗ ΠΟΙΟΤΗΤΑ

στις υπηρεσίες Υγείας και Αποκατάστασης.


Ετσι:

  • Εφαρμόζονται υπό ενιαία επιστημονική διεύθυνση, απόλυτα εξατομικευμένα θεραπευτικά

προγράμματα.

  • Επιτυγχάνεται πλήρης και ολοκληρωμένη σωματική, ψυχική και κοινωνική πλαισίωση και

υποστήριξη του ασθενούς και της οικογένειάς του.

  • Γίνεται διαρκής αξιολόγηση της πορείας του ασθενούς και της απόδοσης του προγράμματος

Αποκατάστασης.

  • Οι τακτικές συναντήσεις, η άρτια συνοχή και ο μεθοδικός συντονισμός της Ομάδας

Αποκατάστασης εξασφαλίζουν αποτελεσματικότητα υψηλότερη από οποιαδήποτε

μεμονωμένη θεραπευτική προσέγγιση.

Πολλαπλές κλινικές καινοτομίες οδήγησαν στην παγκόσμια προβολή του Κέντρου μέσα από ειδικό πεντάλεπτο αφιέρωμα του CNN: «ΑΝΑΠΛΑΣΗ»…Ένα μοναδικό Κέντρο Αποκατάστασης στην Αθήνα βοηθάει τους ασθενείς να υπερβούν τους φυσικούς φραγμούς… Δίνει στους ασθενείς με Νευρομυϊκές παθήσεις μία νέα Πνοή Ζωής»! (World Report, Δεκέμβριος 1997)


Οι καινοτομίες αυτές είναι:

  • Εισαγωγή του θεσμού της Ημερήσιας Νοσηλείας στην Αποκατάσταση. Ο ασθενής, μετά το πέρας της θεραπευτικής συνεδρίας, επιστρέφει στο σπίτι του ή την εργασία του, όπου εφαρμόζει ό,τι διδάσκεται στο Κέντρο. Τα κοινωνικά και οικονομικά οφέλη, που προκύπτουν για τον ασθενή, την οικογένειά του και την Πολιτεία είναι τεράστια.

  • Ολική Προσέγγιση – διαγνωστικά και θεραπευτικά – προς τον ασθενή και την οικογένειά του.

  • Ολική Φροντίδα – με μεικτές θεραπευτικές συνεδρίες, στις οποίες Θεραπευτές διαφορετικών ειδικοτήτων είναι ταυτόχρονα παρόντες, εξασφαλίζοντας έτσι την ολική προσέγγιση του προβλήματος και της θεραπευτικής του αντιμετώπισης. Με τον ίδιο τρόπο, επιτυγχάνεται η από κοινού συνεργασία με τον ασθενή και το περιβάλλον του, που συμμετέχει πλέον ενεργά στο θεραπευτικό έργο.

  • Τακτικές συνεδριάσεις της Ομάδας Αποκατάστασης τρεις φορές την εβδομάδα, όπου συζητούνται εκτενώς η πορεία και η αποτελεσματικότητα των θεραπευτικών παρεμβάσεων, καθώς και οι αλληλεπιδράσεις που είναι δυνατόν να υπάρξουν στην εξέλιξη μίας θεραπείας (π.χ. η επίδραση ενδεχομένων διαταραχών της μνήμης ή της μάθησης στην πρόοδο της εκμάθησης νέων τρόπων αυτο-υπηρέτησης).

  • Πρόγραμμα συνεχιζόμενης εκπαίδευσης για όλες τις ειδικότητες της Ομάδας Αποκατάστασης, εξασφαλίζοντας μία υψηλού βαθμού επιστημονική και θεραπευτική κατάρτιση.

  • Παράλληλα έχει εξασφαλισθεί η πλήρης μηχανοργάνωση όλων των Κλινικών, Διοικητικών και Οργανωτικών δραστηριοτήτων του Κέντρου.

  • Ολική Ποιότητα στις Υπηρεσίες Υγείας και Αποκατάστασης. Η επίτευξη, δηλαδή, της πληρέστερης και αποτελεσματικότερης δυνατής προσέγγισης και αντιμετώπισης των προβλημάτων, που παρουσιάζονται στους ασθενείς με απομυελινωτική νόσο και το περιβάλλον τους.


Ο τελικός στόχος είναι να επιτύχει ο ασθενής το υψηλότερο δυνατό επίπεδο αυτονομίας και να μπορεί να απολαμβάνει ξανά την καλύτερη δυνατή ποιότητα ζωής.


Μοναδική προϋπόθεση για την συμμετοχή ενός ασθενούς σε πρόγραμμα αποκατάστασης είναι να είναι σε θέση να μεταφέρεται στην «ΑΝΑΠΛΑΣΗ», από το σπίτι, ή το νοσοκομείο όπου νοσηλεύεται.


ΘΕΡΑΠΕΥΤΙΚΑ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΑ ΑΠΟΚΑΤΑΣΤΑΣΗΣ


Είναι, συνήθως, εξατομικευμένα και περιλαμβάνουν:


  • Νευροψυχολογική εκτίμηση και θεραπευτική αντιμετώπιση διαταραχών των ανωτέρων νοητικών λειτουργιών (του λόγου, της μνήμης, της ικανότητας αναγνώρισης, της ικανότητας οργάνωσης πράξεων, της συγκέντρωσης και της προσοχής) και της νοημοσύνης.

  • Κλινική Ψυχολογία – Ψυχοπαθολογία. Εκτίμηση και θεραπευτική αγωγή για προβλήματα της ψυχικής λειτουργίας, όπως διαταραχές του συναισθήματος (άγχος, stress), και δυσχέρεια προσαρμογής στις συνθήκες της νόσου και της θεραπείας Αποκατάστασης. Ανάλογα, παρέχεται υποστήριξη και εκπαίδευση των οικείων των ασθενών, με σκοπό την καλύτερη δυνατή προσαρμογή και συμμετοχή τους στη θεραπεία.

  • Λογοθεραπεία. Εξειδικευμένη θεραπευτική αντιμετώπιση των διαταραχών του λόγου, της φώνησης και της κατάποσης.

  • Πρόγραμμα κινησιοθεραπείας στην θεραπευτική πισίνα, στο τμήμα Φυσικοθεραπείας και στο Γυμναστήριο όπου γίνεται επανεκπαίδευση στην ισορροπία και την βάδιση, προαγωγή του κινητικού ελέγχου και της κινητικότητας με ασκήσεις νευρομυϊκής διευκόλυνσης, καθώς και ασκήσεις για την βελτίωση της δύναμης και της αντοχής.

  • Πρόγραμμα εργοθεραπείας για την βελτίωση της κινητικότητας και της λειτουργικότητας των άνω άκρων και της άκρας χειρός (ικανότητα προς επιτέλεση λεπτών κινήσεων).

  • Καθοδήγηση και πρακτική εξάσκηση στο Τμήμα Αυτο-υπηρέτησης. Το τμήμα αυτό αποτελείται από ειδικά διαμορφωμένο διαμέρισμα (αναπαράσταση χώρων κατοικίας με πλήρη εξοπλισμό μέσα στους θεραπευτικούς χώρους του Κέντρου). Ετσι, μεγιστοποιείται η αυτονομία του ασθενούς στις δραστηριότητες της καθημερινής ζωής (σίτιση, περιποίηση, υγιεινή, ένδυση κλπ).

  • Ηλεκτρομυογραφική βιολογική επανατροφοδότηση – Biofeedback για την προαγωγή του κινητικού ελέγχου, αναλόγως την διευκόλυνση ή την αναστολή της μυϊκής σύσπασης, την καταστολή της σπαστικότητας και την εκλεκτική ενδυνάμωση λεπτών κινήσεων.

  • Θεραπευτική Ψυχαγωγία. Αναγνωρίζοντας την σημασία της ψυχαγωγίας και του αθλητισμού στη ζωή, περιλαμβάνουμε στα θεραπευτικά προγράμματα δραστηριότητες που βοηθούν στην επίτευξη των στόχων της αποκατάστασης μέσω ευχάριστων ασχολιών, όπως οι αθλητικές δραστηριότητες και τα παιχνίδια (πόλο και μπάσκετ στη θεραπευτική πισίνα, τοξοβολία, επιτραπέζια αντισφαίριση, ρίψεις κλπ ), δημιουργικές ασχολίες ελευθέρου χρόνου, τέχνες, κατασκευές και μουσική. Επίσης οργανώνονται κοινωνικοί έξοδοι για ψώνια, πάρτι και δείπνα σε εστιατόρια.

  • Καθοδήγηση του ασθενούς και της οικογένειάς του στον σχεδιασμό μετατροπών και βελτιώσεων στο σπίτι του, με σκοπό τη μεγιστοποίηση της αυτονόμησης και την ανεξαρτητοποίησή του.

  • Υποστήριξη του θεραπευτικού προγράμματος αποκατάστασης με την κατασκευή, εφαρμογή και εκπαίδευση στη χρήση ορθωτικών κατασκευών και προθέσεων, σε συνεργασία με μεγάλους εξειδικευμένους Ορθοπεδικούς Οίκους.

  • Οργάνωση Επαγγελματικής Αποκατάστασης και Επανένταξης. Η προοπτική της επαγγελματικής επανένταξης αποτελεί αναπόσπαστο μέρος ενός οργανωμένου και ολοκληρωμένου πλαισίου θεραπείας αποκατάστασης. Οι αντίστοιχες παρεμβάσεις γίνονται σύμφωνα με, τις προσωπικές ανάγκες, δυνατότητες ή περιορισμούς του κάθε ασθενούς, καθώς και τον προηγούμενο τύπο εργασίας.

  • Τακτική Ιατρική παρακολούθηση μετά την ολοκλήρωση του προγράμματος αποκατάστασης.


Σημαντικά κλινικά οφέλη, όμως, είναι δυνατόν να αποκομίσουν οι ασθενείς και από ομαδικά προγράμματα κινησιοθεραπείας και κλινικής ψυχολογίας (ψυχοθεραπείας).


Η πρόγνωση και η έκβαση της νόσου διαφέρουν ανάλογα με τα αρχικά συμπτώματα, τον τύπο της νόσου, το φύλο, την ηλικία και την ανταπόκριση του ασθενούς στην συνολική θεραπευτική αγωγή.

Γυναίκες ασθενείς, στην τρίτη δεκαετία της ζωής, με αισθητικές μόνον διαταραχές – ως αρχικά συμπτώματα – και καλοήθη ή διαλείπουσα MS έχουν αφ’ενός μεν τα λιγότερα λειτουργικά προβλήματα, αφ’ετέρου δε την καλύτερη τελική έκβαση.

Σε όλους τους ασθενείς, πάντως, συνιστάται αποφυγή φυσικής και ψυχικής καταπόνησης, έκθεσης σε θερμό περιβάλλον και παρακολούθηση από τον ειδικό Ιατρό κάθε 6-12 μήνες.

Biofeedback: Η τεχνική που επιτρέπει στο Νευρικό σύστημα να αναπτύξει νέες οδούς και να δημιουργήσει νέα νευρικά κυκλώματα για την αποκατάσταση της κίνησης. Συνεχής οπτικο-ακουστικός έλεγχος της μυϊκής δραστηριότητας - μέσω επιφανειακών ηλεκτροδίων - με την βοήθεια της ειδικής συσκευής και του ηλεκτρονικού υπολογιστή, δίνει την δυνατότητα στον Ιατρό και τον ασθενή να διαπιστώσουν πότε το Νευρικό σύστημα συνδέεται σωστά και αποτελεσματικά με τους μύες. Στη συνέχεια, οι ασθενείς μαθαίνουν να επαναλαμβάνουν την επιθυμητή διαδικασία, ώστε τελικά να διευκολυνθεί η εκούσια κινητικότητα..



Δεν υπάρχουν σχόλια:

ΠΡΟΣΦΑΤΕΣ ΔΗΜΟΣΙΕΥΣΕΙΣ